Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, bảo vệ dữ liệu cá nhân trên iPhone đã trở thành một vấn đề quan trọng hơn bao giờ hết. Mới đây, nhóm tình báo an ninh mạng Flashpoint đã công bố một báo cáo đáng quan ngại, cho thấy số lượng vụ vi phạm dữ liệu trên toàn cầu đã tăng gần 240%, dẫn đến việc rò rỉ hơn 9 tỷ dữ liệu cá nhân. Điều này cho thấy người dùng iPhone cần phải thực hiện các biện pháp bảo mật để đảm bảo quyền riêng tư tốt hơn.

Một trong những cách đơn giản để tăng cường bảo mật cho iPhone là kích hoạt các cài đặt bảo mật có sẵn. Dưới đây là một số cài đặt quan trọng mà người dùng nên kích hoạt để bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình.

Thứ nhất, người dùng nên ngăn chặn theo dõi chéo trang web. Quảng cáo cá nhân hóa có thể giúp người dùng tìm thấy sản phẩm phù hợp, nhưng cũng cho phép các công ty quảng cáo sử dụng kỹ thuật theo dõi chéo trang web để thu thập dữ liệu hành vi. Apple đã phát triển tính năng Intelligent Tracking Prevention, ứng dụng công nghệ học máy để ngăn các bên thứ ba theo dõi hoạt động duyệt web và ẩn địa chỉ IP người dùng. Người dùng có thể kích hoạt tính năng này bằng cách vào Cài đặt – Safari – Quyền riêng tư & Bảo mật và bật tùy chọn Ngăn chặn theo dõi web chéo.

Thứ hai, người dùng nên bảo vệ quyền riêng tư khi sử dụng email. Nhiều email quảng cáo tích hợp trình theo dõi nhằm thu thập thông tin như thời điểm mở thư, số lần xem hoặc thậm chí vị trí của bạn. Để ngăn chặn điều này, người dùng chỉ cần vào Cài đặt – Thư – Bảo vệ quyền riêng tư và bật tính năng Bảo vệ hoạt động Mail.

Thứ ba, người dùng cần kiểm soát quyền truy cập từ màn hình khóa. Ngay cả khi đã bật Face ID hoặc thiết lập mật mã mạnh, màn hình khóa vẫn có thể là điểm yếu nếu kẻ gian truy cập được một số chức năng như Trung tâm điều khiển, cho phép họ tắt nhanh WiFi, mạng di động hoặc Bluetooth. Người dùng hãy vào Cài đặt – Face ID & Mật mã – Cho phép truy cập khi khóa và tùy chỉnh theo nhu cầu.

Theo các chuyên gia an ninh mạng, việc chủ động thiết lập các cài đặt bảo mật có sẵn là cách đơn giản để bảo vệ dữ liệu cá nhân tốt hơn khi sử dụng iPhone. Người dùng cần phải luôn cảnh giác và thực hiện các biện pháp bảo mật cần thiết để bảo vệ quyền riêng tư của mình trong thời đại kỹ thuật số hiện nay.

Blockstream vừa công bố sự ra mắt của Simplicity, một ngôn ngữ lập trình hợp đồng thông minh chuyên dụng được thiết kế để hoạt động trên Liquid Network. Simplicity giới thiệu một lớp chức năng lập trình mới trên Bitcoin, với trọng tâm là các trường hợp sử dụng có độ bảo mật cao và tránh các điểm yếu kiến trúc thường thấy trong các hệ sinh thái khác.

Simplicity là một ngôn ngữ lập trình cấp thấp, có khả năng xác minh chính thức và tích hợp trực tiếp với mô hình UTXO (Unspent Transaction Output) của Bitcoin. Điểm nổi bật của ngôn ngữ này là loại bỏ các tính năng như đệ quy và trạng thái toàn cục, giúp chứng minh tính chính xác bằng toán học trước khi thực thi và giảm thiểu nguy cơ khai thác lỗ hổng. Nhờ đó, Simplicity mang lại sự đảm bảo về mặt bảo mật và tính chính xác cao cho các hợp đồng thông minh trên Bitcoin.

Tiến sĩ Adam Back, Đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Blockstream, cho biết Simplicity mang lại cho Bitcoin sức mạnh hợp đồng thông minh biểu đạt mà không gặp phải các vấn đề bảo mật thường gặp ở các chuỗi dựa trên máy ảo. Ông tin rằng sự ra mắt của Simplicity sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho sự phát triển của các ứng dụng tài chính phức tạp trên Bitcoin.

Simplicity được thiết kế bởi Tiến sĩ Russell O’Connor vào năm 2012 và phát triển bởi Blockstream Research trong hơn một thập kỷ. Ngôn ngữ này hỗ trợ nhiều ứng dụng tài chính có thể lập trình, bao gồm rút tiền theo thời gian, kho tiền được kiểm soát truy cập, sàn giao dịch phi tập trung và cơ chế quản trị. Với khả năng lập trình linh hoạt và bảo mật cao, Simplicity kỳ vọng sẽ trở thành một công cụ quan trọng cho các nhà phát triển và doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp tài chính phi tập trung.

Với lần ra mắt này, Simplicity sẽ có mặt trên Liquid Network, chuỗi phụ Bitcoin của Blockstream tập trung vào phát hành tài sản. Việc tích hợp Simplicity cho phép các hợp đồng phức tạp và logic kho lưu trữ chạy trên cơ sở hạ tầng Bitcoin mà không cần sử dụng các lớp của bên thứ ba hoặc token được đóng gói. Điều này giúp các doanh nghiệp và tổ chức tài chính có thể tận dụng sự bảo mật và tính ổn định của mạng Bitcoin để phát triển các ứng dụng tài chính phức tạp.

Blockstream tin rằng Simplicity có thể cung cấp một nền tảng an toàn và vững chắc hơn cho tài chính phi tập trung. Họ kỳ vọng ngôn ngữ này sẽ đưa việc áp dụng Bitcoin vào cơ sở hạ tầng vận hành của doanh nghiệp vượt ra ngoài phạm vi đầu tư mang tính đầu cơ. Sự ra mắt của Simplicity đến vào thời điểm các tổ chức tài chính đang xem xét lại cơ sở hạ tầng blockchain sau nhiều năm thử nghiệm và triển khai bị đình trệ.

Simplicity mang đến một giải pháp thay thế cho các công ty đang tìm kiếm khả năng kiểm toán và sự rõ ràng về quy định, đồng thời vẫn tuân thủ các thông số của mô hình bảo mật Bitcoin. Với sự đảm bảo về mặt bảo mật và tính chính xác cao, Simplicity có thể giúp các doanh nghiệp và tổ chức tài chính xây dựng một tương lai tài chính phi tập trung an toàn và đáng tin cậy hơn.

Các vụ tấn công vào nền tảng blockchain có nguồn gốc Việt Nam trong thời gian gần đây đã gây ra những thiệt hại đáng kể, lên tới hàng trăm triệu USD. Điều này đã đặt ra những vấn đề đáng lo ngại về rủi ro tài sản số mà người dùng phải đối mặt. Tại hội thảo GM Blockchain Security Forum 2025, các chuyên gia đã trình bày về tình trạng tấn công blockchain hiện nay và đưa ra những con số đáng báo động.

Theo thống kê từ Chainalysis, từ năm 2020 đến tháng 2.2025, thế giới đã ghi nhận 657 vụ tấn công vào hệ thống blockchain, gây thiệt hại lên tới 12,8 tỉ USD. Tại thị trường Việt Nam, các vụ tấn công vào cầu nối Ronin của Sky Mavis năm 2022 và vụ việc của KyberSwap năm 2023 đã gây thiệt hại lần lượt là 600 triệu USD và 50 triệu USD. Những vụ việc này đã cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề và sự cần thiết phải có các biện pháp bảo vệ tài sản số.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế, cho rằng việc bảo vệ an ninh cho công nghệ blockchain là rất quan trọng để bảo vệ tài sản số quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, cần có một cách tiếp cận toàn diện, bao gồm cả giải pháp công nghệ, hành lang pháp lý và nâng cao nhận thức của cộng đồng.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, đã phân tích về những hệ lụy của ‘khoảng trống pháp lý’ trong lĩnh vực blockchain. Ông cho rằng sự thiếu vắng một khung pháp lý rõ ràng đã tạo điều kiện cho các tổ chức tội phạm lợi dụng tính phi tập trung và ẩn danh của blockchain cho các hoạt động phi pháp.

Các chuyên gia tại diễn đàn đã đồng thuận rằng Việt Nam cần một chiến lược tổng thể để lấp đầy ‘khoảng trống pháp lý’, kiến tạo một hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững. Ba trụ cột chiến lược cần thực hiện đồng bộ bao gồm tích hợp an ninh ngay từ khâu thiết kế, nâng cao khả năng phòng thủ chủ động và phản ứng nhanh, và đảm bảo tuân thủ pháp luật và hội nhập quốc tế.

Việc xây dựng một chiến lược tổng thể để bảo vệ tài sản số và đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp bảo vệ tài sản số của người dùng mà còn giúp củng cố niềm tin vào công nghệ blockchain và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.

Các chuyên gia hy vọng rằng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, Việt Nam sẽ có thể xây dựng một hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững, giúp bảo vệ tài sản số và thúc đẩy sự phát triển của công nghệ blockchain.

Ủy ban châu Âu đã chính thức công bố bộ quy tắc thực hành trí tuệ nhân tạo (AI), hướng tới các mô hình AI mạnh mẽ, với mục đích hỗ trợ các nhà cung cấp tuân thủ theo Đạo luật AI sắp có hiệu lực vào ngày 2/8. Bộ quy tắc này đặt trọng tâm vào các vấn đề quan trọng bao gồm minh bạch, bản quyền, an toàn và bảo mật. Những gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Google, Microsoft và IBM, cùng với các nhà cung cấp AI khác như Open AI, Mistral AI của Pháp và công ty khởi nghiệp Aleph Alpha của Đức đã cam kết tham gia vào bộ quy tắc này.

Các công ty tham gia bộ quy tắc sẽ phải cam kết tuân thủ các nguyên tắc về minh bạch, trách nhiệm giải trình và an toàn. Bộ quy tắc này cũng yêu cầu các nhà cung cấp AI mạnh mẽ phải thực hiện các biện pháp để giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc sử dụng AI. Việc này bao gồm việc cung cấp thông tin chi tiết về dữ liệu được sử dụng để đào tạo AI và đảm bảo rằng các hệ thống AI được thiết kế để tránh phân biệt đối xử.

Tuy nhiên, không phải tất cả các công ty công nghệ lớn đều sẵn sàng tham gia bộ quy tắc này. Meta, một trong những công ty công nghệ hàng đầu, đã từ chối tham gia, cho rằng bộ quy tắc có thể hạn chế sự đổi mới và cho rằng châu Âu đang đi sai hướng về phát triển AI. Mặc dù vậy, Meta vẫn phải tuân thủ các nghĩa vụ theo Đạo luật AI khi nó có hiệu lực.

Google cũng bày tỏ lo ngại về các quy định AI của châu Âu và ảnh hưởng của chúng đến đổi mới. Ông Kent Walker, Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Alphabet, công ty mẹ của Google, cho biết mặc dù bộ quy tắc cuối cùng đã tiến gần hơn đến việc hỗ trợ các mục tiêu kinh tế và đổi mới của châu Âu, nhưng công ty vẫn lo ngại rằng Đạo luật và bộ quy tắc này có thể làm chậm quá trình phát triển AI ở châu Âu.

Trước đó, Ủy ban châu Âu đã yêu cầu các nhà cung cấp có mô hình GPAI trên thị trường phải ký kết trước ngày 1/8. Từ ngày 2/8, 27 quốc gia thành viên EU sẽ chỉ định các cơ quan giám sát quốc gia để đảm bảo các doanh nghiệp trong nước tuân thủ Đạo luật AI. Mức phạt đối với các trường hợp vi phạm có thể lên tới 15 triệu euro hoặc 3% doanh thu hàng năm của công ty. Điều này cho thấy sự quyết tâm của châu Âu trong việc quản lý và kiểm soát sự phát triển của AI để đảm bảo an toàn và bảo mật cho người dùng.

Việc Ủy ban châu Âu đưa ra bộ quy tắc thực hành AI và Đạo luật AI thể hiện nỗ lực của châu Âu trong việc tạo ra một khuôn khổ pháp lý để quản lý và phát triển AI một cách có trách nhiệm. Điều quan trọng là các công ty công nghệ lớn và các nhà cung cấp AI khác phải tuân thủ và hợp tác với các cơ quan chức năng để đảm bảo rằng AI được phát triển và sử dụng một cách an toàn và có đạo đức.

European Parliament và các cơ quan chức năng khác đang tích cực làm việc để đảm bảo rằng AI được phát triển và sử dụng một cách có trách nhiệm và phù hợp với các giá trị của châu Âu. Với sự tham gia của các công ty công nghệ lớn và các nhà cung cấp AI khác vào bộ quy tắc thực hành AI, châu Âu hy vọng sẽ tạo ra một môi trường phát triển AI an toàn và bảo mật cho người dùng.

Cuộc cách mạng phần cứng đang diễn ra với tốc độ chóng mặt, đồng thời cũng làm dấy lên những lo ngại về vấn đề an ninh mạng. Mới đây, công ty Hive Systems đã công bố một nghiên cứu cho thấy sự sụt giảm đáng kể về thời gian cần thiết để phá vỡ mật khẩu, bất kể chúng được bảo vệ bởi các phương pháp mã hóa hiện đại.

Các chuyên gia tại Hive Systems đã tiến hành mô phỏng một kịch bản sử dụng 12 card đồ họa Nvidia GeForce RTX 5090 để phá mật khẩu. Kết quả thu được là một mật khẩu tám ký tự chỉ chứa chữ thường có thể bị phá vỡ trong vòng vài tuần. Thậm chí với mật khẩu có độ phức tạp cao hơn, thời gian cần thiết để phá vỡ chúng cũng có thể dao động từ 15 đến 164 năm.

Tuy nhiên, khi công cụ phần cứng cấp độ AI được đưa vào sử dụng, những con số trên trở nên đáng sợ hơn bao giờ hết. Cụm máy tính sử dụng để huấn luyện các mô hình AI có khả năng phá vỡ mật khẩu nhanh hơn hàng triệu lần so với card đồ họa thương mại thông thường. Điều này một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo ra mật khẩu dài và phức tạp, bên cạnh những biện pháp bảo mật khác như xác thực hai yếu tố.

Báo cáo của Hive Systems đóng vai trò như một lời cảnh báo cấp thiết và kêu gọi người dùng nâng cao cảnh giác trong bối cảnh sức mạnh tính toán đang tăng theo cấp số nhân. Để tăng cường bảo mật, các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên sử dụng mật khẩu dài tối thiểu từ 15-16 ký tự, ưu tiên sử dụng cụm từ mật khẩu, kích hoạt tính năng xác thực hai yếu tố và cân nhắc sử dụng các phương pháp xác thực sinh trắc học.

Không chỉ dừng lại ở đó, cuộc đua vũ trang số giữa các tin tặc và nhà phát triển giải pháp an ninh mạng đang diễn ra gay gắt. Việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp đang đòi hỏi một cách tiếp cận mới, toàn diện và thích nghi hơn bao giờ hết. Tham khảo thêm tại địa chỉ này để có thông tin chi tiết về báo cáo và khuyến nghị của Hive Systems về vấn đề mật khẩu và bảo mật trong năm 2025.

Sử dụng Wi-Fi miễn phí tại các điểm công cộng như quán cà phê, sân bay hay khách sạn có thể ẩn chứa những rủi ro về bảo mật. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm không quá lớn như nhiều người thường nghĩ. Hiện tại, phần lớn các trang web và ứng dụng đã áp dụng giao thức HTTPS, giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng một cách hiệu quả.

Thế nhưng, vẫn tồn tại một số lỗ hổng trong quá trình sử dụng Wi-Fi công cộng. Thông tin về các trang web mà người dùng truy cập, hay còn gọi là yêu cầu DNS, có thể bị lộ. Một số trang web nhỏ hoặc cũ có thể không sử dụng mã hóa một cách hiệu quả, tạo cơ hội cho các hacker khai thác thông tin.

Nguy cơ thực sự đến từ việc người dùng vô tình kết nối vào một mạng Wi-Fi giả mạo. Các hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả với tên tương tự như mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Khi người dùng kết nối vào mạng này, hacker có thể kiểm soát toàn bộ dữ liệu truyền qua mạng, từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến việc chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở.

Để sử dụng Wi-Fi công cộng một cách an toàn hơn, người dùng cần xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối. Điều này có thể được thực hiện bằng cách hỏi trực tiếp nhân viên tại quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Ngoài ra, người dùng nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị của mình.

Một biện pháp khác là sử dụng VPN (mạng riêng ảo) để tạo đường hầm mã hóa giữa thiết bị và trang web mà người dùng truy cập. Điều này giúp bảo vệ dữ liệu của người dùng khỏi bị đánh cắp. Người dùng cũng nên chỉ đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS).

Cuối cùng, việc cập nhật thiết bị thường xuyên là rất quan trọng để vá các lỗ hổng bảo mật. Người dùng cũng nên tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để thực hiện các giao dịch ngân hàng hoặc xử lý dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết. Bằng cách tuân thủ các biện pháp này, người dùng có thể giảm thiểu các rủi ro khi sử dụng Wi-Fi công cộng.

TPBank Premier Banking đang định hình lại phong cách sống và quản lý tài chính cho giới tinh hoa bằng cách cung cấp các dịch vụ không chỉ đáp ứng nhu cầu mà còn mang đến trải nghiệm ‘may đo’ nhằm tối đa hóa sự hài lòng và cá nhân hóa. Với phương châm ‘ưu tiên mọi lúc, đồng hành mọi nơi’, TPBank Premier Banking cam kết đem lại cho khách hàng những trải nghiệm đặc biệt và cao cấp.

Khách hàng của TPBank Premier Banking có thể tận dụng các dịch vụ ưu tiên tại quầy với không gian sang trọng, sử dụng dịch vụ LiveBank24/7, hoặc thực hiện giao dịch qua điện thoại với mức độ bảo mật cao. Đội ngũ chuyên viên tài chính chuyên nghiệp của TPBank luôn sẵn sàng đồng hành và tư vấn tận tâm, giúp khách hàng an tâm tận hưởng các dịch vụ và giải pháp tài chính tối ưu.

Chị Lệ Quyên, một doanh nhân trong lĩnh vực bất động sản tại Hà Nội, đã chia sẻ về lý do chọn TPBank Premier Banking. Không chỉ vì sự thuận tiện khi giao dịch, chị Quyên còn đánh giá cao cảm giác được tôn trọng và thấu hiểu từ đội ngũ chuyên viên. ‘Chuyên viên tư vấn luôn nhớ rõ nhu cầu của tôi, thậm chí đề xuất các giải pháp trước cả khi tôi kịp hỏi. Điều đó tạo nên sự tin cậy tuyệt đối’, chị Quyên nói.

Anh Phúc, giám đốc điều hành một công ty logistics tại TP.HCM, cũng bày tỏ sự hài lòng với sự linh hoạt của dịch vụ TPBank Premier. ‘Dù ở đâu, tôi cũng có thể xử lý nhanh các khoản đầu tư hoặc vấn đề tài chính chỉ qua một cuộc gọi và luôn có người hỗ trợ ngay’. Điều này cho thấy sự tiện lợi và hỗ trợ không ngừng nghỉ mà TPBank Premier Banking mang lại cho khách hàng của mình.

TPBank Premier Banking không chỉ dừng lại ở dịch vụ giao dịch thông thường mà còn cung cấp giải pháp quản lý tài chính thông minh cho giới thượng lưu. Với việc phát triển phiên bản ứng dụng riêng dành cho khách hàng Premier, TPBank đã tích hợp các tính năng bảo mật nâng cao và bảo mật sinh trắc học tiên tiến. Người dùng có thể chủ động bảo vệ tài sản của mình thông qua tính năng khóa tất toán sổ tiết kiệm trực tuyến và được bảo vệ bởi giải pháp bảo hiểm hỗ trợ chi trả tổn thất do lừa đảo trực tuyến.

Nhờ vào những tiện ích và giải pháp tài chính thông minh, TPBank đã thu hút được nhiều khách hàng trẻ tuổi thành đạt và thế hệ trung niên hiện đại – những người đang ở đỉnh cao sự nghiệp và đánh giá cao trải nghiệm tài chính cá nhân hóa. Ứng dụng TPBank Premier không chỉ là một ứng dụng tài chính mà còn đồng hành cùng các thượng khách như một trợ lý tài chính cá nhân tin cậy.

Anh Long, một khách hàng trẻ tuổi hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, chia sẻ rằng anh đặc biệt thích ứng dụng TPBank Premier vì khả năng cá nhân hóa cực cao. Điều này phản ánh cam kết của TPBank trong việc cung cấp các giải pháp tài chính cá nhân hóa cho khách hàng của mình.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của hệ thống dịch vụ TPBank Premier Banking là những ưu đãi đặc quyền dành riêng cho thượng khách. Khách hàng có thể tận hưởng thế giới ưu đãi tinh hoa, từ trải nghiệm ẩm thực đỉnh cao đến du ngoạn xa hoa, và các đặc quyền khác. Ông Đinh Văn Chiến, Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Khối Khách hàng Cá nhân của TPBank, đã chia sẻ rằng TPBank luôn dành sự quan tâm đặc biệt và đầu tư chiến lược cho phân khúc khách hàng cao cấp.

Để trải nghiệm dịch vụ khách hàng cao cấp và trở thành Hội viên TPBank Premier Banking, khách hàng có thể liên hệ với Tổng đài chăm sóc khách hàng 24/7 của TPBank để được tư vấn chi tiết. Đây là cơ hội để khách hàng khám phá và tận hưởng những dịch vụ và trải nghiệm tài chính đặc biệt mà TPBank Premier Banking mang lại.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.