“Chốt lãi đầu năm lấy lộc may mắn”, “Bán lấy hên xem như được lì xì đầu năm”, “Hành động đầu năm là nên vui vẻ, chốt lời, bỏ lợi nhuận vào túi, bắt đầu năm 2023 bằng một thắng lợi nhỏ”… là một số chia sẻ của các nhà đầu tư khi thị trường chứng khoán mở cửa giao dịch phiên đầu năm mới Quý Mão 2023.

Không phụ lòng của các nhà đầu tư, ngay từ khi mở cửa giao dịch sau kỳ nghỉ lễ dài ngày, hàng loạt cổ phiếu đã tăng cao. Chốt phiên 27.1 (nhằm mùng 6 tết), VN-Index tăng 9,02 điểm, tương ứng tăng 0,81% lên 1.117,10 điểm. Tương tự, HNX-Index cũng khép phiên đầu năm với mức tăng 0,89 điểm, tương ứng tăng 0,41% lên 220,76 điểm.

Một số mã đã bứt phá tăng hết biên độ như HBC chốt phiên tím lịm đạt 10.200 đồng. Có vẻ sóng gió tại Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình đã tạm yên sau khi cục thi hành án dân sự yêu cầu dừng 3 nghị quyết về tranh chấp quyền lực. Theo sau HBC thì một số mã ngành xây dựng, vật liệu xây dựng cũng đi lên khá mạnh và sát giá trần như HHV – Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả; MBG – Công ty CP Tập đoàn MBG; PVX – Tổng Công ty CP Xây lắp dầu khí Việt Nam…

Một số công ty chứng khoán dự báo cổ phiếu của các công ty xây dựng có yếu tố hạ tầng, đầu tư công có thể bứt phá nhờ hưởng lợi từ dự án Long Thành và cao tốc Bắc Nam. Tính chung phiên này giữ đà tăng của thị trường có công của nhóm bất động sản, vật liệu xây dựng, xây dựng là lớn nhất.

Bên cạnh đó, nhóm cổ phiếu thép, phân bón, bán lẻ… cũng có nhiều sắc xanh. Tuy nhiên ngược lại, nhiều mã ngân hàng và chứng khoán phiên này lại giao dịch ảm đạm. Chẳng hạn, riêng trong rổ VN30 trên sàn TP.HCM, các cổ phiếu chìm trong sắc đỏ gồm có BID, CTG, STB, TCB, SSI và các mã nhỏ hơn như CTS, BVS, FTS, MBS… Nhóm ngành chứng khoán bị bán mạnh có thể liên quan đến kết quả kinh doanh năm 2022 không khả quan. Trong số 20 doanh nghiệp chứng khoán đã có báo cáo thì có 4 doanh nghiệp báo lỗ và 16 doanh nghiệp có kết quả thụt lùi so với năm 2021.

Nhiều nhà đầu tư chốt lời nhưng vẫn có người mua vào trong phiên đầu năm mới. Tổng cộng có hơn 12.000 tỉ đồng giao dịch trên hai sàn chứng khoán, tăng nhẹ so với phiên trước Tết Quý Mão. Các nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 415 tỉ trong phiên khớp lệnh định kỳ trên sàn TP.HCM và là phiên mua ròng thứ 43 liên tục. Điều này được kỳ vọng có thể sẽ trở thành động lực của thị trường trong thời gian ngắn khi nhiều nhà đầu tư trong nước vẫn chưa dám mạnh tay giao dịch.

Sáng 28.1, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cùng nhiều thành viên Chính phủ và lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa đã kiểm tra, thăm hỏi công nhân đang thi công cao tốc bắc – nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa; và thăm hỏi các hộ dân tái định cư xã Đông Minh (H.Đông Sơn, Thanh Hóa) đã nhường đất cho thi công cao tốc.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng đoàn công tác kiểm tra, thăm hỏi và tặng quà cho công nhân đang thi công tại hầm Thung Thi (H.Hà Trung, Thanh Hóa); cầu Vĩnh An (xã Vĩnh An, H.Vĩnh Lộc, Thanh Hóa); và nút giao Đông Xuân (nút giao QL45 với cao tốc bắc – nam đoạn qua xã Đông Minh).

Tại hầm Thung Thi, nhìn lại quá trình từ khi khởi công cho đến nay, Thủ tướng chỉ ra các bài học kinh nghiệm, như phải có đầy đủ cơ sở dữ liệu để hạn chế phát sinh sự cố; khi phát sinh vấn đề thì các bên phải phối hợp chặt chẽ để xử lý kịp thời trên nguyên tắc hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro; thay thế nhà thầu nếu không đủ khả năng, không đáp ứng yêu cầu.

Kiểm tra công trường thi công cầu Vĩnh An (xã Vĩnh An, H.Vĩnh Lộc, Thanh Hóa), Thủ tướng chỉ rõ hạng mục này đang chậm tiến độ so với kế hoạch. Do đó, Thủ tướng yêu cầu nhà thầu tranh thủ thời tiết thuận lợi thi công “3 ca, 4 kíp”, bảo đảm an toàn, tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, vệ sinh môi trường, không đội giá; không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.

Tiếp đó, Thủ tướng thăm công nhân đang thi công tại nút giao Đông Xuân và thăm, tặng quà bà con nhân dân thôn 4 (xã Đông Minh, H.Đông Sơn), đã nhường đất cho dự án cao tốc bắc – nam.

Khi đến thăm nhiều nhà dân ở khu tái định cư xã Đông Minh, Thủ tướng vui mừng vì thấy hạ tầng, nhà cửa người dân xây dựng khang trang, sạch đẹp.

Tại Nhà văn hóa khu tái định cư xã Đông Minh, nói chuyện với hơn 90 hộ dân ở đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính ân cần thăm hỏi đời sống người dân khi chuyển đến nơi ở mới có được tốt hơn, đẹp hơn nơi ở cũ như mục tiêu của Đảng, Nhà nước đề ra hay không.

Trả lời Thủ tướng, nhiều người dân vui mừng cho biết cuộc sống thay đổi tích cực hơn nhiều so với nơi ở cũ. Đường sá, điện, nước, an ninh trật tự, môi trường văn hóa đều cao hơn nơi ở cũ.

Sau khi nghe ý kiến người dân, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Đảng, Nhà nước chỉ mong cho đời sống nhân dân ngày một no ấm. Đảng và Nhà nước không có mục tiêu nào ngoài mục tiêu giữ vững độc lập chủ quyền, đảm bảo tự do, ấm no hạnh phúc của nhân dân. Thấy bà con, cô bác nhà cửa khang trang, vào đây cứ như là phố phường, nông thôn mà như phố phường thế này thì tốt quá”.

Từ thực tiễn khu tái định cư Đông Minh khang trang, sạch đẹp, cuộc sống nhân dân nâng cao hơn trước, Thủ tướng yêu cầu các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa lấy mô hình khu tái định cư này làm mô hình điểm để nhân rộng cho các khu tái định cư khác.

“Chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã cần nhân rộng mô hình này ra, để tạo ra một diện mạo mới ở nông thôn. Ở đây là rất tốt rồi, 3 cái trường mầm non, tiểu học, trung học đều đạt chuẩn là rất tốt rồi. Hôm nay đến đây thật sự không khí rất là vui vẻ, bà con, anh chị em ăn mặc đẹp, lời nói vui vẻ, da dẻ hồng hào. Đảng, Nhà nước làm được gì tốt hơn cho nhân dân thì sẽ làm tiếp. Cũng mong mỗi công dân thực hiện, làm theo Hiến pháp để góp phần xây dựng quê hương đất nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Theo lịch trình, Thủ tướng và đoàn công tác sẽ tiếp tục chuyến kiểm tra, thăm và làm việc với công nhân, nhà thầu thi công cao tốc bắc – nam đoạn qua tỉnh Nghệ An. Sau đó, Thủ tướng có cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương kiểm điểm tình hình thực hiện các dự án cao tốc bắc – nam từ tỉnh Thanh Hóa đến Hà Tĩnh.

Sáng 28.1, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng nhiều thành viên Chính phủ và lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa đến Nhà văn hóa thôn 4, xã Đông Minh (H.Đông Sơn, Thanh Hóa) để thăm hỏi, tặng quà, lắng nghe ý kiến của người dân về cuộc sống nơi ở mới sau khi nhường đất cho dự án cao tốc bắc – nam.

Buổi gặp gỡ kéo dài gần 1 giờ đồng hồ, trong không khí vui vẻ, đầm ấm, gần gũi và rất dân chủ. Khi thấy người dân còn chưa ổn định chỗ ngồi, còn đứng ở ngoài hành lang vì không gian nhà văn hóa có hạn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã mời người dân vào trong hội trường ngồi.

Những hàng ghế đầu thường được đặt biển tên, vị trí ngồi của lãnh đạo các bộ, ngành, lãnh đạo tỉnh để nghe chỉ đạo của Thủ tướng, nhưng tất cả các thành viên Chính phủ, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa tham gia đoàn công tác đã đứng dậy, nhường ghế cho người dân ngồi.

Sau khi nhường ghế cho dân ngồi, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, ông Đỗ Trọng Hưng (Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa), ông Đỗ Minh Tuấn (Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa) và một số cán bộ, lãnh đạo khác đã đứng để lắng nghe ý kiến của người dân, và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Nhiều người dân chứng kiến lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo chính quyền tỉnh Thanh Hóa nhường ghế ngồi cho người dân đã không giấu được cảm xúc, và tin tưởng dưới sự điều hành của Chính phủ sẽ ngày càng giúp cuộc sống người dân thêm ấm no, hạnh phúc.

Trong phần phát biểu ý kiến, có 3 người dân được mời lên bục đứng cạnh Thủ tướng và phát biểu ý kiến của mình một cách gần gũi, thoải mái nhất.

Ông Nguyễn Văn Tịnh (82 tuổi, người dân xã Đông Minh, đã nhường đất cho dự án cao tốc bắc – nam) xúc động chia sẻ với Thủ tướng rằng: “Đảng và Nhà nước đưa nhân dân chúng tôi đến khu tái định cư mới đàng hoàng hơn, đẹp đẽ hơn rồi. Đến đây, như là mơ vậy. Ở đây, đường, trường, trạm đều đầy đủ, khang trang. Chúng tôi quá vui mừng. Chúng tôi cảm ơn Thủ tướng, các đại biểu. Bà con chúng tôi nhiệt liệt hoan nghênh đoàn đã về thăm bà con chúng tôi”.

Một người dân khác chia sẻ: “Trước đây khi chuẩn bị thực hiện dự án cao tốc, nhân dân chúng tôi có nhiều băn khoăn, trăn trở, nhiều câu hỏi đặt ra về việc đền bù, rồi đến nơi ở mới an ninh trật tự có đảm bảo không, đời sống nhân dân có khấm khá hơn không. Sau đó, chúng tôi được chính quyền các cấp giải thích, giúp đỡ, giải đáp các thắc mắc nên đã đồng tình, đồng lòng cùng Đảng, Nhà nước xây dựng cao tốc. Nhân dân chúng tôi đã đến nơi ở mới, nay đời sống khấm khá hơn, tốt đẹp hơn. Ngày hôm nay, nhân dân, rồi tôi được đứng bên cạnh Thủ tướng chia sẻ, cảm thấy rất là vui mừng”.

Trước tình cảm tốt đẹp, gần gũi của nhân dân xã Đông Minh, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn với bề dày truyền thống văn hóa, nhân dân xã Đông Minh, H.Đông Sơn và nhân dân tỉnh Thanh Hóa nói chung sẽ phát huy sức mạnh đoàn kết, tiếp tục xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp hơn.

Trưa 28.1, sau khi kiểm tra dự án cao tốc Mai Sơn – QL45 (tỉnh Thanh Hóa), Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục đi kiểm tra dự án thành phần Diễn Châu – Bãi Vọt (tỉnh Nghệ An) thuộc dự án cao tốc Bắc – Nam phía đông giai đoạn 1.

Thủ tướng đã kiểm tra tình hình thi công hầm Thần Vũ, cầu Thần Vũ và cầu Ồ Ồ tại H.Nghi Lộc (tỉnh Nghệ An), nghe báo cáo về dự án, chúc mừng năm mới cán bộ, công nhân viên tham gia dự án; đồng thời, thăm hỏi, động viên người dân khu tái định cư dự án tại xã Nghi Phương (H.Nghi Lộc).

Hầm Thần Vũ có chiều dài 1.280 m, xuyên qua núi Thần Vũ, nối xã Diễn Phú (H.Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) và xã Nghi Đồng (H.Nghi Lộc), là công trình quan trọng trên tuyến Diễn Châu – Bãi Vọt.

Hiện, dự án Diễn Châu – Bãi Vọt có nguy cơ chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân. Để bảo đảm tiến độ hoàn thành dự án, Bộ GTVT đã yêu cầu Ban Quản lý dự án 6 thường xuyên kiểm tra, đôn đốc doanh nghiệp dự án, chỉ đạo các nhà thầu tăng cường nhân lực, đặc biệt là nguồn lực tài chính, làm tăng ca để bù lại tiến độ đã bị chậm.

Chiều cùng ngày, Thủ tướng và đoàn công tác đã kiểm tra cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 dự án thành phần đoạn Bãi Vọt – Hàm Nghi (tỉnh Hà Tĩnh), do Ban Quản lý dự án Thăng Long làm chủ đầu tư.

Dự án dài 35,2 km đi qua địa phận tỉnh Hà Tĩnh, tổng mức đầu tư 7.644 tỉ đồng; quy mô giai đoạn hoàn chỉnh 6 làn xe cao tốc, phân kỳ đầu tư 4 làn xe, bề rộng nền đường 17 m. Đến nay, Hà Tĩnh đã bàn giao mặt bằng được hơn 28 km, đạt tỷ lệ 82%.

Thăm và động viên cán bộ, công nhân tham gia dự án trên công trường tại xã Sơn Lộc (H.Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh), Thủ tướng yêu cầu tỉnh Hà Tĩnh phải ưu tiên cấp mỏ nguyên liệu cho dự án; nỗ lực hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng để triển khai dự án đúng tiến độ; bảo đảm chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, vệ sinh môi trường, an toàn; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Về vấn đề tái định cư các hộ dân trong phạm vi dự án, Thủ tướng yêu cầu chính quyền địa phương phải giải quyết thật tốt công tác này, nhất là giải quyết chu đáo việc di dời mồ mả; bố trí hạ tầng kỹ thuật và xã hội đầy đủ trong khu tái định cư; bảo đảm nơi ở mới tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ.

Thủ tướng cũng tặng quà các hộ tái định cư. Bà con bày tỏ vui mừng, sẵn sàng nhường đất cho dự án, mong tỉnh sớm quan tâm bố trí chỗ ở mới.

Trong chuyến công tác tại Hà Tĩnh, tại Khu di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc (H.Can Lộc), Thủ tướng cùng đoàn công tác đã dâng hương, dâng hoa tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, thanh niên xung phong đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Đã bàn giao 76% mặt bằng cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2

Theo báo cáo tiến độ dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 của Bộ GTVT, các địa phương đã bàn giao mặt bằng được 549/721,2 km, đạt 76%, đủ điều kiện để các nhà thầu tổ chức thi công.

Hiện, các địa phương đang tiếp tục thực hiện để bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng vào quý 2/2023; đồng thời, đang lập phê duyệt phương án di dời hạ tầng kỹ thuật, lựa chọn nhà thầu thi công để di dời trong quý 2/2023. Đến nay, công tác giải phóng mặt bằng đã giải ngân được 6.896/7.119 tỉ đồng vốn đã bố trí năm 2022 (đạt 97%).

Dự án được chia thành 25 gói thầu xây lắp. Trong đó, 14 gói thầu đã hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu và đã tổ chức khởi công 12 dự án thành phần vào ngày 1.1; 7 gói thầu đã hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu và ký kết hợp đồng ngày 15.1; 4 gói thầu còn lại đang thực hiện các thủ tục có liên quan để ký kết hợp đồng, dự kiến trước ngày 5.2 tới.

Với các gói thầu đã ký kết hợp đồng, các nhà thầu đang lập kế hoạch triển khai, tổ chức khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công, huy động nhân sự, máy móc, thiết bị, xây dựng lán trại, hoàn thiện các thủ tục khai thác mỏ… Một số gói thầu đã tổ chức triển khai thi công (đường công vụ, đào bóc hữu cơ, chuẩn bị mặt bằng để lắp đặt trạm trộn).

Dịp tết Quý Mão 2023, các nhà thầu tiếp tục triển khai các hạng mục đường công vụ, đào bóc hữu cơ, san nền… tại các đoạn tuyến thuận lợi về địa hình. Các ban quản lý dự án đã giải ngân được 2.348/2.422 tỉ đồng vốn đã bố trí năm 2022, đạt 97% (trong đó tạm ứng hợp đồng xây lắp 1.297 tỉ đồng).

Tối 28.1, tại Nghệ An, ngay sau khi kiểm tra thực địa dự án cao tốc Bãi Vọt – Hàm Nghi ở Hà Tĩnh, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện 10 dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía đông giai đoạn 1 (2017 – 2020) và giai đoạn 2 (2021 – 2025) từ Ninh Bình đến Quảng Trị, trong đó 1 dự án đã hoàn thành, 9 dự án đang triển khai.

Trước đó, trong ngày, Thủ tướng và đoàn công tác đã di chuyển trên quãng đường gần 500 km qua các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, kiểm tra thực địa các dự án cao tốc Mai Sơn – QL 45, Diễn Châu – Bãi Vọt thuộc giai đoạn 1 và dự án Bãi Vọt – Hàm Nghi thuộc giai đoạn 2.

Quyết liệt lấy lại tiến độ

Theo báo cáo của Bộ GTVT, trong 5 dự án thành phần của giai đoạn 1, đoạn Cao Bồ – Mai Sơn (dài 15,2 km) đã hoàn thành vào đầu năm 2022; 4 dự án còn lại đang triển khai thi công.

Trong đó đoạn Mai Sơn – QL 45 (dài 63,37 km) dự kiến hoàn thành ngày 30.4; đoạn QL 45 – Nghi Sơn (dài 43,28 km) và đoạn Nghi Sơn – Diễn Châu (dài 50 km) hoàn thành vào quý 3/2023; đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt (dài 49,3 km) hoàn thành vào quý 2/2024.

Cụ thể, đoạn Mai Sơn – QL 45 gồm 5 gói thầu xây lắp; lũy kế sản lượng đến nay là 6.275 trên 7.237 tỉ đồng (86,7% giá trị hợp đồng).

Đoạn QL 45 – Nghi Sơn gồm 3 gói thầu xây lắp; lũy kế sản lượng đến nay là 1.828 trên 3.117 tỉ đồng (58,65% giá trị hợp đồng).

Đoạn Nghi Sơn – Diễn Châu gồm 4 gói thầu xây lắp; lũy kế sản lượng đến nay là 2.786 trên 4.395 tỉ đồng (63,4% giá trị hợp đồng).

Đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt (dự án PPP) gồm 4 gói thầu xây lắp; lũy kế sản lượng đến nay là 2.136 trên 8.595 tỉ đồng (25% giá trị hợp đồng).

Về các dự án thuộc giai đoạn 2, các địa phương đã bàn giao mặt bằng được 189,43 trên 259,12 km đạt 73%, đủ điều kiện để các nhà thầu tổ chức thi công và đang tiếp tục thực hiện để bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng vào quý 2/2023. Các địa phương đang lập phê duyệt phương án di dời hạ tầng kỹ thuật, lựa chọn nhà thầu thi công để di dời trong quý 2/2023.

5 dự án giai đoạn 2 (từ Hà Tĩnh tới Quảng Trị) được chia thành 9 gói thầu xây lắp, trong đó 8/9 gói thầu đã ký kết hợp đồng xây lắp, còn lại 1 gói thầu thuộc dự án Vũng Áng – Bùng dự kiến sẽ ký hợp đồng ngày 6.2.

Theo báo cáo, các mỏ vật liệu đều đáp ứng về trữ lượng, chất lượng để phục vụ 5 dự án nhưng về khả năng khai thác, cung cát theo giấy phép khai thác như hiện nay chưa đáp ứng theo tiến độ thi công. Do đó, cần được áp dụng cơ chế đặc thù để nâng công suất khai thác lớn hơn.

Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng, các dự án giai đoạn 1 phải hết sức quyết liệt thì mới giữ được tiến độ của tất cả các dự án. Các ban quản lý dự án phải yêu cầu các nhà thầu duy trì tiến độ, 3 ca, 4 kíp; với các công trình chậm tiến độ, phải tăng ca, tăng kíp bù khối lượng đã bị chậm tiến độ.

Tiếp tục tăng cường kiểm tra, đôn đốc và theo dõi nếu nhà thầu chuyển biến chậm, nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ chung dự án, kiên quyết điều chuyển khối lượng hoặc thay thế nhà thầu chậm tiến độ.

Với các dự án giai đoạn 2, các nhà thầu phải tập trung tối đa nhân lực, thiết bị để khẩn trương thi công ngay từ đầu; rút kinh nghiệm từ giai đoạn 1 về các vấn đề nguyên vật liệu, thời tiết; có vấn đề phát sinh phải kịp thời trao đổi với ban quản lý dự án để tháo gỡ…

Mỗi gói thầu phải cách nhau 50 km

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng nhắc lại những ấn tượng về khí thế trên toàn quốc, với quyết tâm rất cao của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của toàn quân, toàn dân để hưởng ứng, thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng với mục tiêu phấn đấu tới 2025 có 3.000 km cao tốc và tới 2030 có ít nhất 5.000 km cao tốc.

Về một số vấn đề nổi lên qua khảo sát thực tế, Thủ tướng cho biết người dân khẳng định “rất sẵn sàng nhường đất, nhưng giải phóng mặt bằng phải nhanh để ổn định cuộc sống”. Hiện giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 đã nhanh hơn so với giai đoạn 1, nhưng vẫn còn vướng mắc. Thủ tướng giao các cơ quan phối hợp chặt chẽ dưới sự chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, khẩn trương giải quyết các vướng mắc, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Về vật liệu cho các dự án. Thủ tướng cho biết, một số dự án ở miền núi phía Bắc như tuyến Tuyên Quang – Phú Thọ về cơ bản có thể tự cân đối được nguyên vật liệu. Song với các dự án ở miền Trung, đây là vấn đề cần giải quyết.

Thủ tướng yêu cầu kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh việc cấp các mỏ nguyên vật liệu, xử lý nghiêm các sai phạm, không để tình trạng tài nguyên là của đất nước nhưng nhiều mỏ đất, đá… lại giao tư nhân quản lý và họ lợi dụng để “bắt chẹt”, nâng giá, gây khan hiếm, ảnh hưởng tới tiến độ dự án.

Đặc biệt, các dự án cao tốc nói chung cần tránh tình trạng chia quá nhỏ các gói thầu, có quá nhiều đơn vị thi công trên một tuyến đường, mất nhiều thời gian làm các thủ tục, khó kiểm soát tiến độ và chất lượng, dễ nảy sinh tiêu cực.

Rút kinh nghiệm từ giai đoạn 1, mỗi gói thầu trong giai đoạn 2 ít nhất phải khoảng 50 km. Từng cảnh báo vấn đề này cách đây 1 năm, Thủ tướng đề nghị Bộ Công an vào cuộc để làm rõ, xử lý nghiêm các sai phạm nếu có.

Tránh “ăn xổi ở thì”, vừa làm xong phải làm lại

Với các đơn vị tư vấn, Thủ tướng yêu cầu tránh tình trạng “ăn xổi ở thì”, như cao tốc chỉ làm 2 làn đường, vừa làm xong đã phải làm lại, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông; cao tốc phải có ít nhất 4 làn xe hoàn chỉnh với các nút giao, điểm dừng, làn dừng… Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ GTVT tải xử lý ngay tình trạng mất vệ sinh môi trường ở các điểm dừng trên cao tốc Pháp Vân – Ninh Bình.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh việc thi công các dự án bảo đảm an toàn; tiến độ; chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, vệ sinh môi trường; không đội giá; không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực; quan tâm đời sống công nhân.

Thủ tướng một lần nữa lưu ý việc triển khai các dự án cao tốc cần đi theo hướng tuyến thẳng nhất, ngắn nhất có thể, không bám theo đường cũ hay khu dân cư, “qua sông bắc cầu, qua đồng đổ đất, qua núi khoét núi”.

Nhắc lại thực tế là dự án Diễn Châu – Bãi Vọt rất khó khăn nhưng vẫn có thể huy động hợp tác công tư PPP, Thủ tướng đề nghị tăng cường hợp tác công tư trên tinh thần hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

“Điểm cân bằng, hài hòa lợi ích cụ thể như thế nào thì các bộ phải ngồi lại tính toán với các nhà đầu tư. Các địa phương cũng phải chủ động hơn, tránh tình trạng một nút giao chỉ khoảng 400 – 500 tỉ đồng, tạo động lực phát triển mới cho địa phương, nhưng cũng trông chờ T.Ư”, Thủ tướng nhấn mạnh.