Trong bối cảnh hiện nay, châu Phi đang nổi lên như một điểm sáng trong bản đồ khởi nghiệp toàn cầu, với hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ và giải quyết các thách thức địa phương bằng các giải pháp có khả năng mở rộng và thu hút sự chú ý toàn cầu. Các ngành chủ chốt như fintech, thương mại điện tử và chăm sóc sức khỏe đang dẫn đầu sự phát triển này, được hỗ trợ bởi các mô hình kinh doanh sáng tạo và sự lãnh đạo tài nguyên.

Năm 2024 đã đánh dấu một cột mốc quan trọng cho các công ty khởi nghiệp tại châu Phi, khi họ huy động được 2,8 tỷ USD, với các quốc gia như Nigeria, Kenya, Nam Phi và Ai Cập chiếm ưu thế trong lĩnh vực này. Sự thành công của các công ty khởi nghiệp châu Phi có thể được giải thích bằng nhiều yếu tố. Trước hết, họ tập trung vào việc giải quyết các vấn đề thực tế như bất ổn tài chính, chăm sóc sức khỏe và chuỗi cung ứng. Bằng cách tập trung vào các vấn đề cụ thể, các công ty khởi nghiệp có thể tạo ra các giải pháp có tác động trực tiếp và mang lại giá trị thực sự cho khách hàng.

Về chiến lược tài chính, các công ty khởi nghiệp đang khám phá các hình thức tài trợ mới như nợ vốn đầu tư, quan hệ đối tác doanh nghiệp và đầu tư địa phương. Điều này cho phép họ đa dạng hóa nguồn vốn và giảm thiểu sự phụ thuộc vào một nguồn tài trợ duy nhất. Đồng thời, các nhà lãnh đạo của các công ty khởi nghiệp châu Phi thường có những đặc điểm chung như khả năng phục hồi, minh bạch và xây dựng đội ngũ. Họ cũng thích nghi với thị trường bằng cách cung cấp các giải pháp di động, hợp tác địa phương và trải nghiệm khách hàng tùy chỉnh.

Một số CEO nổi bật như Olugbenga Agboola (Flutterwave) và Jeremy Johnson (Andela) đã mở rộng công ty của mình thành những người chơi toàn cầu, tận dụng dữ liệu và cố vấn. Câu chuyện thành công của họ cung cấp bài học cho các doanh nhân trên toàn thế giới về cách xây dựng niềm tin và giải quyết các vấn đề cấp bách. Hệ sinh thái khởi nghiệp châu Phi không chỉ phát triển về quy mô mà còn về sự đa dạng trong các ngành và lĩnh vực.

Các công ty như Flutterwave, Andela, và Wave đang tạo ra tác động lớn trong lĩnh vực fintech và thương mại điện tử. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với những thách thức như huy động vốn, phát triển nhân lực và thích nghi với thị trường. Để vượt qua những thách thức này, các CEO châu Phi đang áp dụng các chiến lược sáng tạo như hợp tác với các nhà đầu tư địa phương, xây dựng đội ngũ đa dạng và tập trung vào trải nghiệm khách hàng.

Nhìn chung, hệ sinh thái khởi nghiệp châu Phi đang phát triển mạnh mẽ và có tiềm năng trở thành một trong những khu vực khởi nghiệp hàng đầu trên thế giới. Với sự hỗ trợ từ các mô hình kinh doanh sáng tạo, sự lãnh đạo tài nguyên và khả năng thích nghi với thị trường, các công ty khởi nghiệp châu Phi đang sẵn sàng tạo ra tác động lớn và đóng góp vào sự phát triển kinh tế của châu lục.

Các công ty fintech châu Phi đang trải qua một sự chuyển đổi đáng kể trong vai trò của mình, từ việc tìm kiếm đầu tư toàn cầu sang thâu tóm các đối tác quốc tế. Xu hướng này đang tái định hình lĩnh vực thanh toán và đưa lục địa châu Phi trở thành trung tâm của sự đổi mới tài chính toàn cầu.

Chỉ ba năm trước, châu Phi đã giới thiệu những giải pháp đổi mới táo bạo và tài năng công nghệ cho thế giới. Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp ở đây vẫn thiếu sức mạnh tài chính để mở rộng quy mô, khiến cho việc phụ thuộc vào vốn nước ngoài để tăng trưởng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, ngày nay, các công ty khởi nghiệp châu Phi đã không còn hài lòng với việc được thâu tóm để tiếp cận thị trường toàn cầu. Thay vào đó, một số công ty đang trở thành bên mua, tận dụng sức mạnh tài chính ngày càng tăng và sự hiểu biết sâu sắc về thị trường của họ để mở rộng ra ngoài châu lục và khẳng định vị thế tại các trung tâm công nghệ toàn cầu trên khắp châu Âu và Hoa Kỳ.

Mới đây, việc LemFi, một công ty fintech có trụ sở tại Nigeria, thâu tóm Pillar, một công ty phát hành thẻ có trụ sở tại Vương quốc Anh, là một trong những động thái gần đây không thể tưởng tượng được chỉ vài năm trước. CEO của LemFi, Ridwan Olalere, cho biết công ty đang tận dụng cơ hội để thiết kế một cơ sở hạ tầng toàn cầu nhằm loại bỏ biên giới tài chính cho người di cư. Với hơn 2 triệu khách hàng trên toàn cầu, LemFi đang định hình lại tương lai của các khoản thanh toán quốc tế cho người di cư. Việc thâu tóm này mang lại cho LemFi giấy phép của Cơ quan Quản lý Tài chính (FCA) và cơ sở hạ tầng quan trọng để mở rộng dịch vụ chuyển tiền giữa Vương quốc Anh, Hoa Kỳ và châu Phi, bao gồm hơn 20 thị trường.

LemFi hiện có thể bỏ qua các rào cản quản lý truyền thống và giảm chi phí tiếp cận khách hàng trên thị trường toàn cầu, giúp việc chuyển tiền trở nên liền mạch và giá cả phải chăng hơn. Năm 2022, MFS Africa đã mua lại Global Technology Partners (GTP), một công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ, trong một thỏa thuận ước tính hơn 30 triệu USD. Điều này giúp MFS Africa tiếp cận cơ sở hạ tầng thẻ trả trước mạnh mẽ, kết nối hàng triệu người dùng tiền di động trên khắp châu Phi.

Kenya đã đặt nền móng cho xu hướng này từ lâu khi công ty Aza Finance, trước đây là BitPesa, tiên phong trong lĩnh vực thanh toán xuyên biên giới. Công ty đã có được giấy phép tại Vương quốc Anh và Tây Ban Nha, giành được chỗ đứng vững chắc ở châu Âu và trở thành cầu nối đáng tin cậy giữa các thị trường châu Phi và hệ sinh thái thanh toán toàn cầu. Gần đây, công ty này đã thông báo về kế hoạch được thâu tóm bởi dLocal, một công ty fintech có trụ sở tại Uruguay. Tuy nhiên, công ty khẳng định sẽ tiếp tục tập trung vào việc giảm thiểu thanh toán xuyên biên giới trên lục địa thông qua sức mạnh công nghệ, ngay cả sau khi bị thâu tóm.

Trong khi đó, gã khổng lồ fintech Nigeria, Flutterwave, vẫn chưa có thông báo về các thương vụ thâu tóm lớn tại Hoa Kỳ hoặc châu Âu, nhưng đang theo đuổi mở rộng toàn cầu một cách mạnh mẽ bằng cách đầu tư nhiều vào việc xin giấy phép trên các thị trường toàn cầu. Theo báo cáo cuối năm 2024 của công ty, sự hiện diện toàn cầu của Flutterwave đã tăng lên bốn lần, với 48% doanh nghiệp trên nền tảng của họ hiện đang nhận thanh toán từ các địa điểm địa lý mới – tăng 12% so với năm 2023. Ngoài ra, công ty đã mở rộng hoạt động sang Rwanda, Ghana, Uganda, Zambia và Mozambique, đồng thời xin được 31 giấy phép chuyển tiền bổ sung tại Hoa Kỳ và ra mắt ứng dụng Send tại tất cả 49 bang.

Flutterwave cho biết sẽ củng cố vị thế của mình vào năm 2025 như một đối tác thanh toán hàng đầu cho cả doanh nghiệp địa phương và toàn cầu.