Hà Nội đang trong quá trình chuẩn bị chuyển đổi sang mô hình chính quyền hai cấp, một bước ngoặt quan trọng trong việc tái cấu trúc bộ máy hành chính. Từ ngày 20 đến 26/6, thành phố sẽ vận hành thử mô hình này tại 126 xã, phường.

Quá trình thử nghiệm và chuẩn bị

Theo kế hoạch của Thành ủy, quá trình thử nghiệm sẽ được chia thành ba giai đoạn: tập huấn, vận hành thử, và tổng kết. Ngày 19/6, thành phố sẽ tổ chức hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức tại các xã, phường mới.

Giai đoạn vận hành thử sẽ diễn ra từ ngày 20 đến 26/6, tập trung vào xử lý các dịch vụ hành chính công phục vụ người dân và doanh nghiệp, cũng như phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương.

Trụ sở quận Hai Bà Trưng

Cơ sở hạ tầng và nhân sự

Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Xuân Lưu cho biết, sau sắp xếp, thành phố sẽ bố trí 232 cơ sở nhà, đất để làm trụ sở cho 126 xã, phường mới theo nguyên tắc “một trụ sở tập trung” hoặc “hai trụ sở phân tán”. Việc bố trí này nhằm đáp ứng yêu cầu về vị trí, quy mô và điều kiện làm việc.

Sở Nội vụ cho hay, hiện có 9.536 cán bộ, công chức được bố trí cho 126 xã, phường. Tuy nhiên, vẫn còn 253 người chưa được sắp xếp vị trí phù hợp, và Sở sẽ phối hợp với Ban Tổ chức Thành ủy để giải quyết trong thời gian tới.

Triển khai toàn diện

Sau giai đoạn thử nghiệm, Hà Nội sẽ triển khai toàn diện mô hình chính quyền hai cấp từ ngày 1/7. Việc này nằm trong kế hoạch cải cách bộ máy hành chính nhằm nâng cao hiệu quả và tinh gọn hoạt động.

Việc sắp xếp đơn vị hành chính và mô hình chính quyền địa phương hai cấp không chỉ là bước cải cách hành chính quan trọng của Hà Nội mà còn là một phần của kế hoạch lớn trên toàn quốc. Quốc hội đã thông qua nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, mở đường cho mô hình quản trị mới.

UBND TP Đà Nẵng đang chuẩn bị cho việc vận hành chính thức mô hình chính quyền hai cấp sau khi sáp nhập tỉnh Quảng Nam. Để đảm bảo sự chuyển đổi suôn sẻ, thành phố sẽ thí điểm mô hình UBND phường, xã mới trong hai đợt từ 21 đến 27/6.

Quy trình thử nghiệm mô hình chính quyền mới

Theo công văn do Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Trung Chinh ký ngày 12/6, Sở Nội vụ Đà Nẵng phối hợp với Sở Nội vụ Quảng Nam xây dựng kế hoạch thử nghiệm tại ba phường, ba xã thuộc hai địa phương. Trước ngày 20/6, Sở Nội vụ phải trình quy chế làm việc của UBND cấp phường, xã; đề xuất cơ cấu các phòng thuộc sở và mô hình tổ chức đơn vị sự nghiệp trực thuộc.

Đợt 1 diễn ra từ 21 đến 23/6 tại phường Thanh Khê, phường Ngũ Hành Sơn, xã Hòa Vang (Đà Nẵng); phường Tam Kỳ, xã Đại Lộc, xã Tiên Phước (Quảng Nam). Ngày 24/6 sẽ tổng kết rút kinh nghiệm. Đợt 2 thực hiện từ 25 đến 27/6 tại UBND TP, các sở, ngành và đơn vị hành chính còn lại; ngày 28/6 tiếp tục tổng kết, chuẩn bị vận hành chính thức từ 1/7.

Trung tâm hành chính Đà Nẵng là trụ sở làm việc của UBND thành phố

Phối hợp giữa các sở, ngành

Sở Tài chính được giao hướng dẫn bàn giao tài sản, nguồn lực, dự án dở dang; trình phương án chuyển giao trụ sở. Sở Tư pháp phối hợp Ban Pháp chế HĐND rà soát các nghị quyết liên quan, trình tại kỳ họp gần nhất. Sở Khoa học và Công nghệ kiểm tra hệ thống kết nối thông tin, phối hợp với Sở Nội vụ đảm bảo hạ tầng hội nghị trực tuyến theo mô hình mới.

Các sở, ngành TP Đà Nẵng cũng được yêu cầu phối hợp với đơn vị tương ứng của tỉnh Quảng Nam để xây dựng văn bản chỉ đạo điều hành trong từng lĩnh vực chuyên môn sau sáp nhập.

Vận hành thử sẽ giúp Đà Nẵng mới đánh giá tính khả thi của mô hình chính quyền hai cấp, năng lực vận hành và khả năng thích ứng của đội ngũ cán bộ, làm cơ sở điều chỉnh tổ chức bộ máy và chuẩn bị cho chuyển giao tài chính – hạ tầng.

Dự kiến ngày 30/6, các tỉnh, thành phố mới sẽ công bố địa giới hành chính và nhân sự lãnh đạo, chính thức vận hành bộ máy từ 1/7. TP Đà Nẵng mới có quy mô hơn 11.000 km², sở hữu 2 sân bay, 3 cảng biển và mạng lưới hạ tầng – nguồn nhân lực mạnh sau sáp nhập với tỉnh Quảng Nam.

TP HCM đang thí điểm chính quyền hai cấp tại 102 phường xã mới.

Việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền hai cấp tại TP HCM đặt ra yêu cầu mới cho các cán bộ phường trong việc xử lý hồ sơ. Sáng 12/6, tại phường Sài Gòn (đơn vị mới được thành lập từ việc sáp nhập toàn bộ phường Bến Nghé và một phần các phường Đa Kao, Nguyễn Thái Bình), 7 cán bộ cùng một Phó chủ tịch UBND phường được bố trí làm việc tại hội trường A của trụ sở UBND quận 1 trên đường Lê Duẩn.

Lực lượng này chia thành 4 quầy để tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính như chứng thực chữ ký, sao y bản chính, đăng ký hộ tịch, các vấn đề về đô thị, môi trường, an toàn thực phẩm và văn hóa – xã hội.

Cán bộ phường Sài Gòn thử vận hành xử lý hồ sơ

Theo mô hình mới, người dân và doanh nghiệp nộp hồ sơ qua Cổng dịch vụ công và Cổng 1022. Cán bộ được cấp tài khoản giả lập để xử lý hồ sơ theo quy trình: tiếp nhận, kiểm tra thông tin, chuyển phòng chuyên môn xử lý, đóng dấu và trả kết quả cho người dân.

Trong buổi vận hành đầu tiên, UBND phường Sài Gòn tiếp nhận và xử lý hồ sơ cấp bản sao trích lục hộ tịch. Sau khi tiếp nhận trực tuyến, cán bộ tại quầy hộ tịch kiểm tra và chuyển lên phó chủ tịch phường phê duyệt trước khi văn thư đóng dấu. Toàn bộ quy trình diễn ra trong khoảng 10 phút, kết quả được hẹn trả vào ngày hôm sau.

Anh Hà Minh Nhựt, cán bộ Tư pháp – Hộ tịch chuyển từ phường Đa Kao, cho biết quy trình làm việc cơ bản không thay đổi, nhưng việc chuyển từ mô hình ba cấp sang hai cấp khiến một số thủ tục trước đây do quận xử lý nay sẽ được giao cho phường như: thay đổi cải chính hộ tịch cho người dân trên 14 tuổi và đăng ký khai sinh, kết hôn có yếu tố nước ngoài…

Bà Ngô Hải Yến, Trưởng phòng Nội vụ quận 1, cho biết phường Sài Gòn được kế thừa nhân sự, cơ sở vật chất từ quận nên thuận lợi trong vận hành. Trong thời gian chờ chính thức triển khai, quận sẽ xử lý hồ sơ tồn đọng, bàn giao các hồ sơ chưa giải quyết cho phường tiếp tục thực hiện.

Cán bộ phường Thới An xử lý hồ sơ

Tại quận 12, mô hình mới cũng được thử nghiệm từ 8h sáng cùng ngày tại phường Thới An (đơn vị hợp nhất từ hai phường Thới An và Thạnh Xuân). Các cán bộ được tập huấn có mặt trước đó một giờ với sự hỗ trợ nhân viên Trung tâm Chuyển đổi số TP HCM.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên đánh giá mô hình mới đòi hỏi cao, quy trình phức tạp, dễ phát sinh sai sót ảnh hưởng đến người dân. Ông đề nghị cán bộ tiếp tục rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện quy trình để đảm bảo hệ thống vận hành thông suốt.

Theo kế hoạch, trong 18 ngày vận hành thử (12-30/6), 102 phường, xã mới sẽ thực hiện 5 nội dung chính trên nền tảng số.