đất hiếm – Thanhnienvietnam.net https://thanhnienvietnam.net Trang tin tức giới trẻ thanh niên Việt Nam Sat, 26 Jul 2025 14:54:10 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/thanhnienvietnam/2025/08/thanhnhienvietnam.svg đất hiếm – Thanhnienvietnam.net https://thanhnienvietnam.net 32 32 Phát hiện mới về đất hiếm có thể thay đổi cán cân ngành công nghiệp công nghệ cao thế giới https://thanhnienvietnam.net/phat-hien-moi-ve-dat-hiem-co-the-thay-doi-can-can-nganh-cong-nghiep-cong-nghe-cao-the-gioi/ Sat, 26 Jul 2025 14:54:07 +0000 https://thanhnienvietnam.net/phat-hien-moi-ve-dat-hiem-co-the-thay-doi-can-can-nganh-cong-nghiep-cong-nghe-cao-the-gioi/

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện ra một “mật mã” địa chất ẩn sâu trong mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới tại Bạch Vân Ngao Bác, khu tự trị Nội Mông Cổ. Với trữ lượng chiếm gần 40% toàn cầu, phát hiện này không chỉ làm ngạc nhiên giới khoa học mà còn có tiềm năng thay đổi cách tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.

Đất hiếm được xem là “vàng công nghiệp” và “vàng chiến lược” của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và các hệ thống vũ khí tối tân. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác, nơi chứa 90% trữ lượng đất hiếm của Trung Quốc và gần 40% của toàn cầu, đã trở thành tâm điểm của sự chú ý.

Mỏ Bạch Vân Ngao Bác cung cấp gần 40% trữ lượng đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Ảnh: Đại học Bắc Kinh
Mỏ Bạch Vân Ngao Bác cung cấp gần 40% trữ lượng đất hiếm toàn cầu, giữ vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng công nghệ cao. Ảnh: Đại học Bắc Kinh

Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ của Đại học Bắc Kinh, Đinh Đạo Hành, đã phát hiện ra dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Đại học Bắc Kinh, đã xác định các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao.

Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm. Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances đã tiết lộ rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm ở Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định trước đây, mà thực sự đến từ một đợt hoạt động magma cách đây chỉ 430 triệu năm.

Phát hiện này mở ra một hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất vẫn là công nghệ tách chiết, vốn là bí quyết mà chỉ Trung Quốc làm chủ trên quy mô công nghiệp.

Việc Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế và đầu tư khai thác trong nước. Đất hiếm không còn là vấn đề kỹ thuật mà đã trở thành vấn đề chiến lược sống còn trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang.

Thế giới đang chứng kiến sự cạnh tranh ngày càng gay gắt để tiếp cận các tài nguyên chiến lược như đất hiếm. Việc Trung Quốc kiểm soát phần lớn thị trường đất hiếm đã tạo ra một tình thế buộc các quốc gia khác phải tìm cách đa dạng hóa nguồn cung và phát triển công nghệ tái chế để giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc.

Trong bối cảnh đó, phát hiện tại Bạch Vân Ngao Bác không chỉ giúp làm sáng tỏ lịch sử hình thành của đất hiếm mà còn mở ra những cơ hội mới cho việc khai thác và sử dụng tài nguyên này một cách bền vững hơn.

]]> Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đối mặt nguy cơ khủng hoảng vì thiếu đất hiếm https://thanhnienvietnam.net/nganh-cong-nghiep-o-to-toan-cau-doi-mat-nguy-co-khung-hoang-vi-thieu-dat-hiem/ Sat, 14 Jun 2025 23:12:18 +0000 https://thanhnienvietnam.net/?p=35223

Ngành ô tô thế giới “chao đảo” vì thiếu đất hiếm

Các hãng xe và nhà cung cấp linh kiện trên toàn thế giới đang đối mặt với tình trạng báo động khẩn sau khi Trung Quốc thắt chặt xuất khẩu đất hiếm. Sự kiện này đã gây ra lo ngại về nguy cơ khủng hoảng chuỗi cung ứng và tác động nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất ô tô.

[Image caption align=”aligncenter” width=”650″]Ngành công nghiệp ô tô gặp khó khăn vì thiếu đất hiếmNgành công nghiệp ô tô gặp khó khăn[/caption]

Cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng đất hiếm

Tại Đức, Frank Eckard – Giám đốc điều hành của công ty sản xuất nam châm Magnosphere cho biết, ông liên tục nhận được các cuộc gọi khẩn từ khách hàng trong ngành ô tô. “Họ đang tuyệt vọng tìm nguồn cung thay thế và sẵn sàng trả bất cứ giá nào”. Một số doanh nghiệp cảnh báo rằng nếu không có giải pháp kịp thời, họ có thể phải tạm ngưng hoạt động vào giữa tháng 7.

Sự lo ngại đang lan rộng trong toàn ngành. Nhiều lãnh đạo cấp cao đã tổ chức các cuộc họp khẩn cấp để đánh giá tác động. Giới phân tích nhận định, đây có thể là cú sốc chuỗi cung ứng lớn thứ ba trong vòng 5 năm, sau đại dịch Covid-19 và cuộc khủng hoảng chip bán dẫn giai đoạn 2021-2023.

[Image caption align=”aligncenter” width=”650″]Đất hiếm đóng vai trò quan trọng trong sản xuất ô tôVai trò của đất hiếm[/caption]

Vị thế thống trị của Trung Quốc

Theo công ty tư vấn AlixPartners, Trung Quốc kiểm soát khoảng 70% sản lượng khai thác đất hiếm toàn cầu, 85% công suất tinh chế và gần 90% sản lượng hợp kim và nam châm từ đất hiếm. Điều này khiến toàn ngành sản xuất ô tô, đặc biệt là tại châu Âu, đều lâm vào thế bị động khi nguồn cung bị siết lại.

Hiệp hội CLEPA xác nhận, một số nhà máy đã phải dừng hoạt động tạm thời do thiếu nguyên liệu.

Giải pháp và thách thức

Trong toàn ngành, các nhà sản xuất ô tô đã cố gắng giảm mức độ phụ thuộc vào Trung Quốc đối với nam châm, đất hiếm hoặc thậm chí phát triển nam châm không cần những nguyên tố đó. Nhưng hầu hết các nỗ lực cần nhiều năm nữa mới đạt được quy mô cần thiết.

Nhiều hãng xe lớn như GM, BMW cũng như các nhà cung cấp hàng đầu như ZF và BorgWarner đang đầu tư phát triển động cơ với hàm lượng đất hiếm thấp hoặc thậm chí không sử dụng đất hiếm. Tuy nhiên, việc thương mại hóa và mở rộng sản xuất vẫn còn xa vời.

Cảnh báo dài hạn

Báo cáo mới nhất của Ủy ban châu Âu (EC) cho thấy Trung Quốc không chỉ thống trị nguồn cung đất hiếm, mà còn nắm giữ hơn 50% nguồn cung toàn cầu của 19 nguyên liệu thô chiến lược khác như mangan, than chì và nhôm. Andy Leyland – đồng sáng lập công ty tư vấn chuỗi cung ứng SC Insights cảnh báo: “Bất kỳ nguyên tố nào trong số này cũng có thể trở thành vũ khí thương mại. Đây chỉ mới là lời cảnh báo đầu tiên”.

Trong bối cảnh đó, ngành công nghiệp ô tô thế giới một lần nữa bị đặt vào thế phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng nhưng lần này, không dễ có lối thoát nhanh.

]]>