Trong giai đoạn 2025-2035, đô thị thông minh sẽ cần một hạ tầng số tinh vi để giúp dữ liệu công trở thành công cụ ra quyết định và vận hành đô thị một cách minh bạch, theo thời gian thực và tiết kiệm nguồn lực. Công nghệ blockchain đang ngày càng chứng minh vai trò quan trọng của mình trong việc kiến tạo đô thị vận hành bằng dữ liệu mở.

Công nghệ blockchain được xem là một hạ tầng mềm quan trọng cho đô thị thế hệ mới, bên cạnh hạ tầng cứng như điện, nước, giao thông. Theo ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech, Hiệp hội Blockchain Việt Nam, giá trị cốt lõi của blockchain nằm ở khả năng lập trình hóa quy trình, phi vật chất hóa dữ liệu và phân tán trách nhiệm vận hành theo một chuẩn mực kiểm chứng công khai. Khi dữ liệu công được ghi nhận trên một blockchain mở, mọi thao tác chỉnh sửa, can thiệp hay sai lệch đều bị phát hiện ngay lập tức. Điều này giúp làm trong sạch hóa vận hành công và giảm thiểu tiêu cực.

Nhiều doanh nghiệp công nghệ đã ứng dụng blockchain tại các địa phương, từ sàn giao dịch tài sản số đến nền tảng thanh toán DeFi và hệ thống blockchain nội bộ hỗ trợ truy xuất dữ liệu kim hoàn, tài sản đô thị và tín nhiệm tài chính công. Việc ứng dụng blockchain trong xây dựng đô thị thông minh đang mở ra những cơ hội mới cho việc quản lý và phát triển đô thị một cách minh bạch và hiệu quả.

Để xây dựng đô thị thông minh, việc thiết kế lại cấu trúc dữ liệu nền là quan trọng. Các thành phố như Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Hồng Kông đã bắt đầu quá trình chuyển đổi số bằng cách chuẩn hóa dữ liệu công, lựa chọn công nghệ phù hợp và tạo sandbox để kiểm nghiệm thực tế từng ứng dụng trước khi nhân rộng.

Công nghệ blockchain giúp khôi phục niềm tin giữa người dân và chính quyền thông qua khả năng xác minh công khai mọi quyết định của Nhà nước. Hệ thống sổ cái phân tán (DLT) tạo ra bản ghi chính thức và chống lại việc sửa lại quá khứ, giúp tăng cường minh bạch trong quản trị đô thị. Một thành phố minh bạch không phải là nơi không có lỗi, mà là nơi mọi quyết định đúng hay sai đều để lại dấu vết và có thể được kiểm tra, phản biện, đánh giá bằng dữ liệu thật.

Hiện tại, một số công ty đang xây dựng các bộ công cụ để hỗ trợ chính quyền địa phương triển khai hệ thống truy xuất công khai trên dữ liệu ngân sách, giấy phép xây dựng và đất công thông qua giao diện trực tuyến. Những nỗ lực này đang góp phần tạo ra một môi trường đô thị minh bạch, hiệu quả và công bằng, nơi mà công nghệ blockchain đóng vai trò là một trong những chìa khóa quan trọng.

Việc áp dụng công nghệ blockchain trong xây dựng đô thị thông minh không chỉ giúp tăng cường minh bạch và hiệu quả trong quản lý, mà còn góp phần xây dựng niềm tin giữa người dân và chính quyền. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai nơi mà đô thị thông minh trở thành hiện thực, và công nghệ blockchain đóng vai trò quan trọng trong việc kiến tạo tương lai đó.

Lâm Đồng, một tỉnh mới được thành lập sau khi sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận, đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số. Ngay sau khi sáp nhập, tỉnh đã tiến hành làm việc với Tập đoàn Viettel, một trong những đơn vị hàng đầu về công nghệ và truyền thông tại Việt Nam, để thảo luận về các giải pháp chuyển đổi số toàn diện.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, ông Hồ Văn Mười, cho biết rằng tỉnh đã bắt đầu triển khai chuyển đổi số nhưng vẫn còn nhiều việc cần phải thực hiện để đạt được mục tiêu. Đặc biệt, việc đồng bộ dữ liệu và nền tảng từ các tỉnh đã sáp nhập là một nhiệm vụ quan trọng. Tại buổi làm việc, UBND tỉnh Lâm Đồng đã đề xuất với Viettel hỗ trợ trong việc đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong các lĩnh vực chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Tỉnh Lâm Đồng mong muốn xây dựng hạ tầng số đồng bộ, cơ sở dữ liệu dùng chung và nền tảng tích hợp để nâng cao hiệu quả quản trị và phục vụ người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ. Cụ thể, tỉnh đề xuất Viettel hỗ trợ phát triển mạnh hạ tầng số và kết nối 4G/5G trên toàn tỉnh; triển khai Hệ thống một cửa điện tử; ứng dụng chữ ký số; kết nối, làm sạch và đồng bộ dữ liệu từ các tỉnh cũ; triển khai hệ thống báo cáo phân tích dữ liệu và cảnh báo sớm phục vụ công tác điều hành của UBND tỉnh.

Bên cạnh đó, tỉnh Lâm Đồng cũng mong muốn Viettel xem xét lựa chọn tỉnh làm địa điểm triển khai các dự án nhà máy công nghệ cao như nhà máy bán dẫn, trung tâm dữ liệu. Chủ tịch – Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, ông Tào Đức Thắng, đã trao đổi trực tiếp cùng Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng và Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười, lắng nghe các đề xuất của tỉnh.

Ông Thắng cho biết, theo kinh nghiệm triển khai chuyển đổi số của Viettel, có 6 mục tiêu trọng yếu cần phối hợp thực hiện sớm, bao gồm hoàn thiện thể chế tại các sở, ban, ngành để chuyển sang môi trường số; thu thập, liên thông và số hoá dữ liệu; xây dựng và nâng cấp hạ tầng kết nối, bổ sung phần cứng và phần mềm; xây dựng các bài toán ứng dụng trên nền tảng số; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin; và bảo đảm nguồn lực cho toàn bộ quá trình triển khai.

Tỉnh Lâm Đồng mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Sau sáp nhập, tổng diện tích của tỉnh đạt 24.233 km² – lớn nhất cả nước, dân số khoảng 3,87 triệu người với 124 đơn vị hành chính cấp xã. Năm 2024, GRDP của tỉnh đạt 319.887 tỷ đồng, tăng trưởng 4,02% so với năm trước, xếp hạng 8/34 toàn quốc.

Việc sáp nhập mang lại cho Lâm Đồng một tầm vóc phát triển mới, với nền kinh tế đa dạng và không gian rộng mở để triển khai chuyển đổi số, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm như nông nghiệp và du lịch. Tuy nhiên, địa phương cũng phải đối mặt với không ít thách thức như quy mô địa bàn rộng, địa hình chia cắt, sự đa dạng về dân tộc… Đây là những yếu tố đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc phổ cập công nghệ và triển khai các giải pháp chuyển đổi số mang tính đặc thù, phù hợp với thực tiễn.

Với sự hỗ trợ của Viettel và quyết tâm của chính quyền địa phương, Lâm Đồng kỳ vọng sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, tận dụng tối đa lợi thế của công nghệ để phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.