Trữ đông trứng – hay còn gọi là đông lạnh trứng, đang trở thành một chủ đề nóng trong giới phụ nữ hiện đại. Ở độ tuổi 30, khi sự nghiệp đang thăng hoa và cuộc sống độc lập đã ổn định, nhiều người bắt đầu cân nhắc đến việc trữ đông trứng như một biện pháp dự phòng cho tương lai. Tuy nhiên, vấn đề này cũng gây ra nhiều tranh cãi về tính cần thiết và hiệu quả của nó.

Đồng hồ sinh học của phụ nữ không chờ đợi ai, và việc trữ đông trứng hiện nay đang trở thành một dạng ‘bảo hiểm sinh sản’ cho phụ nữ hiện đại. Khi phụ nữ ở độ tuổi 30, khả năng sinh sản của họ bắt đầu giảm dần, và nguy cơ mắc các bệnh lý về sinh sản cũng tăng lên. Vì vậy, việc trữ đông trứng được xem là một cách để giữ lại cơ hội làm mẹ trong tương lai.

Nhưng liệu trữ đông trứng có thực sự giúp giữ lại cơ hội làm mẹ trong tương lai? Các chuyên gia cho biết, trữ đông trứng là một quá trình phức tạp và không phải ai cũng có thể thực hiện được. Quá trình này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chuyên nghiệp, từ việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín đến việc thực hiện các xét nghiệm và thủ thuật cần thiết.

Một trong những vấn đề quan trọng nhất là hiệu quả của việc trữ đông trứng. Liệu trứng đông lạnh có thể giữ được chất lượng và khả năng sinh sản như trứng tươi? Các nghiên cứu cho thấy, trứng đông lạnh có thể giữ được chất lượng tốt trong một thời gian dài, nhưng khả năng sinh sản của chúng có thể giảm dần theo thời gian.

Vậy liệu trữ đông trứng có đáng để đầu tư một phần của tuổi trẻ vào việc ‘để dành trứng’ như một biện pháp dự phòng? Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả tình hình tài chính, kế hoạch sinh sản và mục tiêu cá nhân của mỗi người. Đối với một số người, trữ đông trứng có thể là một khoản đầu tư đáng giá cho tương lai, trong khi đối với những người khác, nó có thể không phải là một lựa chọn phù hợp.

Trước khi quyết định trữ đông trứng, phụ nữ cần cân nhắc kỹ lưỡng về các yếu tố liên quan, bao gồm cả hiệu quả và rủi ro của quá trình này. Họ cũng cần tìm hiểu về các quy trình và chi phí trữ đông trứng tại các cơ sở y tế uy tín.

Trong những năm gần đây, xu hướng kết hôn và sinh con muộn ngày càng trở nên phổ biến among phụ nữ Việt Nam. Điều này, tuy nhiên, cũng làm tăng rủi ro sức khỏe sinh sản. Để giải quyết thách thức này, y học hiện đại đã cung cấp một giải pháp đáng giá, đó là trữ trứng, cho phép phụ nữ duy trì cơ hội làm mẹ dù sinh con muộn.

Theo số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Thống kê, tuổi kết hôn trung bình của phụ nữ Việt Nam đã tăng lên 25,3 vào năm 2024. Đặc biệt, tại TP.HCM, con số này thậm chí đã vượt qua mức 27 tuổi. Xu hướng này được cho là do nhiều yếu tố như áp lực công việc, tài chính, học tập và các vấn đề xã hội khác. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng quy luật sinh học không thể thay đổi và tuổi sinh sản của phụ nữ bị chi phối bởi dự trữ buồng trứng – một yếu tố hữu hạn và suy giảm không thể phục hồi.

Các bác sĩ khuyến cáo rằng để giảm thiểu rủi ro, phụ nữ nên sinh con đầu tiên trước 30 tuổi và con thứ hai trước 33 tuổi. Để chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản, giải pháp trữ trứng đã được đưa ra. Phương pháp này được xem như cách ‘đóng băng tuổi sinh học’, giúp phụ nữ lưu giữ trứng khi còn trẻ, đảm bảo chất lượng tốt để sử dụng sau này.

Quá trình trữ trứng được thực hiện bằng cách lấy trứng khi buồng trứng hoạt động tốt và bảo quản trong nitơ lỏng ở nhiệt độ -196°C. Khi sẵn sàng sinh con, phụ nữ có thể dùng lại chính trứng đã trữ để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm. Ưu điểm lớn của trữ trứng là bảo tồn khả năng sinh sản và giảm nguy cơ sảy thai hay dị tật thai nhi.

Về chi phí, một chu kỳ trữ trứng thường khoảng 50–60 triệu đồng, cộng thêm 4–5 triệu đồng/năm phí lưu trữ. So với chi phí điều trị vô sinh về sau, đây được xem là mức đầu tư hợp lý cho việc bảo vệ và duy trì sức khỏe sinh sản.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng phụ nữ nên kiểm tra sức khỏe sinh sản sớm, kể cả khi chưa có kế hoạch sinh con. Việc đánh giá dự trữ buồng trứng sẽ giúp quyết định có cần trữ trứng hay không và thời điểm nào phù hợp nhất. Bằng cách chủ động và có kế hoạch, phụ nữ có thể duy trì cơ hội làm mẹ một cách khỏe mạnh và an toàn.

Chị Linh, 35 tuổi, đã trải qua 8 năm hiếm muộn do tinh trùng dị dạng của chồng. Sau khi thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVF Tâm Anh TP.HCM), chị Linh đã đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh nặng hơn 3kg vào giữa tháng 7.

Chị Linh từng phẫu thuật bóc u buồng trứng bên trái vào năm 15 tuổi. Khi kết hôn, chị mong con nhưng 5 năm không có tin vui. Khám ở 2 bệnh viện, chị được chẩn đoán dự trữ buồng trứng giảm nhẹ so với chỉ số trung bình ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, chồng bị tinh trùng yếu và dị dạng.

Sau đó, vợ chồng chị Linh không điều trị và tiếp tục chờ đợi, nhưng thêm 3 năm không có tin vui. Tháng 2/2024, họ đến khám tại IVF Tâm Anh TP.HCM. Chồng chị Linh được xét nghiệm tinh dịch đồ, ghi nhận tỷ lệ tinh trùng dị dạng không có phần đầu acrosome lên đến 100%. Đây là một túi nhỏ, nằm ở phần đầu của tinh trùng, chứa các enzyme phân giải protein; thiếu phần này khiến tinh trùng không thể phá vỡ lớp màng bảo vệ của trứng dẫn đến không thể thụ thai tự nhiên.

Với tình trạng của vợ chồng chị Linh, nếu áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), tỷ lệ thành công càng thấp hơn so với mức trung bình. Vợ chồng chị quyết định thụ tinh ống nghiệm để có con.

Chị Linh được dùng thuốc kích thích buồng trứng với phác đồ phù hợp. Bác sĩ chọc hút thu được 6 noãn (trứng) trưởng thành, thụ tinh trong ống nghiệm thu được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Các bác sĩ xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện, chuyển phôi giúp chị Linh đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh.

Theo ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM, tinh trùng dị dạng là hiện tượng khá phổ biến ở nam giới. Trong mẫu tinh dịch sau xuất tinh của nam giới khỏe mạnh thường có một tỷ lệ tinh trùng dị dạng nhất định. Thông thường tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường từ 4-10% vẫn có khả năng thụ thai. Trường hợp tinh trùng dị dạng vượt ngưỡng 96% có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản và cần điều trị hỗ trợ sinh sản.

Tình trạng này do nhiều nguyên nhân như nam giới suy giảm hormone sinh dục (testosterone) dẫn đến hoạt động sản xuất tinh trùng bị trục trặc, gây bất thường trong tế bào tinh trùng. Nam giới thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiệt độ cao, kim loại nặng, chất độc hại (thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,…) có thể khiến tinh binh bị biến đổi hình thái.

Trường hợp mắc các bệnh lý sinh dục nam, viêm nhiễm… cũng có thể dẫn đến tinh trùng dị dạng. Ngoài ra, việc ăn uống thiếu dưỡng chất, lối sống thiếu khoa học, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích… cũng gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng và nội tiết tố nam.

Bác sĩ Huy khuyến cáo, nam giới nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Trường hợp chưa kết hôn nhưng thường xuyên làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ, hoặc có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản nên trữ đông tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản. Vợ chồng kết hôn, quan hệ tình dục đều đặn nhưng một năm không có thai nên đến khám và điều trị sớm giúp sớm có con và tiết kiệm chi phí.