Một trong những nội dung tại dự thảo Tờ trình đề nghị của Chính phủ về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 là đề xuất sửa luật Thuế thu nhập cá nhân.

Cụ thể hơn, trong báo cáo của Bộ Tư pháp trước đó, cơ quan này cũng đề xuất rà soát, điều chỉnh các quy định về mức giảm trừ gia cảnh, các mức thuế suất tại biểu thuế lũy tiến từng phần và các mức thu nhập tính thuế tương ứng, nâng mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh… cho phù hợp với diễn biến thực tế phát triển kinh tế xã hội và mức sống của người dân.

Qua rà soát kinh nghiệm quốc tế, việc áp dụng thu thuế thu nhập cá nhân theo các mức thuế suất lũy tiến từng phần là chính sách được áp dụng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới với các biểu thuế lũy tiến có nhiều bậc khác nhau. Tuy cách thức và phương thức thiết kế biểu thuế khác nhau song hầu hết các quốc gia đều áp dụng biểu thuế suất lũy tiến khi tính thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công nhằm mục tiêu điều tiết thu nhập. Những cá nhân có mức thu nhập cao hơn thì bị đánh thuế cao hơn so với những cá nhân có mức thu nhập thấp hơn.

Theo khoản 2 Điều 22 của luật Thuế thu nhập cá nhân thì biểu thuế lũy tiến từng phần gồm 7 bậc với các mức thuế suất từ 5% đến 35%. Bộ Tư pháp cho rằng qua rà soát cơ cấu biểu thuế hiện nay và nghiên cứu xu hướng cải thiện về mức sống dân cư trong thời gian tới cũng như kinh nghiệm quốc tế, Việt Nam có thể nghiên cứu để cắt giảm số bậc từ 7 bậc xuống 5 bậc thuế; cùng với việc xem xét nới rộng khoảng cách thu nhập trong các bậc thuế, đảm bảo điều tiết ở mức cao hơn vào những người có thu nhập ở bậc thuế cao. Thực hiện theo hướng này sẽ góp phần đơn giản hóa, giảm số bậc thuế nhằm tạo thuận lợi cho công tác kê khai, nộp thuế.

Cùng với việc thu hẹp dần số lượng thuế suất, có thể xem xét điều chỉnh độ giãn cách giữa các bậc thuế cho phù hợp với những thay đổi gần đây về mức sống dân cư, đồng thời khuyến khích nỗ lực lao động, nâng cao tính cạnh tranh của nền kinh tế trong việc thu hút những chuyên gia, lao động có tay nghề cao của nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam, trong bối cảnh cạnh tranh về nguồn nhân lực trên thế giới ngày càng gay gắt, đặc biệt là giữa các nước đang phát triển.

Trong một nghiên cứu gần đây, Ngân hàng Thế giới cho rằng việc cắt giảm số bậc từ 7 bậc xuống 5 bậc là phù hợp với xu thế thế giới để cải thiện quản lý và tuân thủ thuế. Tuy nhiên, việc điều chỉnh cơ cấu biểu thuế có thể sẽ có những ảnh hưởng đến số thu ngân sách.

Việc sửa đổi biểu thuế thu nhập cá nhân sẽ được nghiên cứu, xem xét một cách kỹ lưỡng và cần phù hợp với định hướng được đặt ra trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030, đảm bảo phù hợp với bối cảnh kinh tế xã hội, thu nhập và mức sống của người dân và với thông lệ quốc tế, đặc biệt là với các nước có điều kiện tương đồng, vừa đảm bảo quyền lợi của người lao động, khuyến khích sự phát triển của thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế, vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp cũng đề xuất mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định.

Tuy nhiên Bộ Tư pháp cũng cho rằng, luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) dự kiến xem xét đưa vào chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội trong giai đoạn 2023 – 2025. Nếu dự kiến đến 2026, luật thuế này có hiệu lực thi hành thì cũng có thể nghiên cứu sửa đổi nâng mức giảm trừ gia cảnh cho phù hợp với sự biến động của giá cả cũng như sự gia tăng mức sống dân cư trong giai đoạn tới…