Rạp xiếc và biểu diễn đa năng Phú Thọ là một trong những dự án trọng điểm của thành phố Hồ Chí Minh, tọa lạc trên đường Lữ Gia, bên cạnh nhà thi đấu và trường đua Phú Thọ (phường Phú Thọ). Dự án này có tổng vốn đầu tư lên đến gần 1.400 tỷ đồng, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp TP HCM làm chủ đầu tư. Công trình này sẽ trở thành điểm biểu diễn, bảo tồn và phát triển xiếc cũng như nghệ thuật múa rối; trung tâm đào tạo, giáo dục, tổ chức kết hợp với những loại hình nghệ thuật khác và các cuộc hội nghị, gặp gỡ.

Rạp xiếc và biểu diễn đa năng Phú Thọ được thiết kế kiểu hình trụ tròn, trên diện tích đất khoảng 10.000 m2, bao gồm hai tầng hầm và 12 tầng nổi. Chiều cao công trình đạt 57,5 m, diện tích sàn sử dụng hơn 31.000 m2. Khán phòng chính có sức chứa 2.000 chỗ, được trang bị sân khấu tròn di động và sân khấu hình chữ nhật, cùng với hệ thống nâng xoắn ốc hiện đại.

Ông Chu Việt Hân, Chỉ huy trưởng thuộc Tổng công ty Xây dựng Số1 (CC1) cho biết, các hạng mục chính của khán phòng đã hoàn thiện. Hiện nhà thầu tập trung vào lắp đặt âm thanh, ánh sáng, dọn dẹp vệ sinh và tổ chức vận hành. CC1 là nhà thầu phụ trách các hạng mục chính như kết cấu tòa nhà; hệ thống điều hòa, thông gió, trang thiết bị âm thanh ánh sáng, sân khấu, công nghệ biểu diễn…

Đặc biệt, ở trung tâm sân khấu tròn là bể hình bán nguyệt, lắp đặt hệ thống nâng xoắn ốc và các thiết bị nâng chìm trong nước. Bể dài khoảng 22 m, sâu 5 m, được thiết kế để trình diễn các chương trình như múa rối nước. Khi cần bể có thể nâng lên phục vụ các hoạt động nghệ thuật khác. Phía sau là sân khấu di động hình chữ nhật phục vụ biểu diễn và chuyển cảnh.

Phần bề mặt sân khấu có cấu tạo phù hợp các loại hình nghệ thuật, bao gồm các tiết mục cổ điển, xiếc thú và trượt băng nghệ thuật. Hiện công nhân tất bật vệ sinh, lắp đặt các thiết bị chiếu sáng, âm thanh để kịp khánh thành.

Trần khu khán phòng cao khoảng 24 m, tích hợp công nghệ ánh sáng hiện đại tạo nên hiệu ứng đẹp mắt, phục vụ các hoạt động biểu diễn. Các ghế ngồi ở khán phòng đã lắp đặt xong, chia thành nhiều khu tùy theo giá vé.

Ở tầng 8 bố trí phòng tập và biểu diễn với khán phòng 300 chỗ, trang bị nhiều thiết bị hiện đại như: đu dây, hình thang đôi, thang ba, dây đai trên không, nhào lộn. Tầng này còn có các phòng linh hoạt, khu cho các bài tập dưới đất và trên không…

Tầng 6 lắp đặt các thiết bị hỗ trợ hệ thống công nghệ sân khấu. Theo nhà thầu, đây là khu vực quan trọng, có thiết kế khác các tầng để đảm bảo sân khấu vận hành chuẩn xác khi diễn ra các chương trình nghệ thuật.

Hành lang, lối đi giữa các phòng ban và cầu thang được thiết kế với tông màu rực rỡ. Các bảng chỉ dẫn, lối thoát hiểm, hệ thống phòng cháy chữa cháy đã lắp đặt.

Khu phòng ăn ở tầng 11 dành cho cán bộ, công nhân viên, vận động viên được xây dựng khang trang. Các tầng khác với nhiều chức năng như phòng họp, trang điểm, hậu trường, nhà kho, đạo cụ, nơi nghỉ ngơi của diễn viên… đã hoàn thành, chờ thi công nội thất.

Sân thượng ngoài lắp đặt các thiết bị kỹ thuật vận hành tòa nhà còn kết hợp để làm nhà hàng, dịch vụ. Bên ngoài là khuôn viên được trồng nhiều cây xanh, thiết kế bể nước, chỗ ngồi. Khu này có các phòng kỹ thuật, bán vé, y tế, nhà bếp, kho, thông tấn báo chí…

Ở phía sau khuôn viên là khu huấn luyện thú phục vụ biểu diễn xiếc. Hạng mục gồm một tầng nổi, diện tích sàn hơn 1.000 m2, bố trí chuồng và nơi huấn luyện thú, khu khởi động, không gian chờ đợi sau sân khấu…

Rạp xiếc và biểu diễn đa năng Phú Thọ được thiết kế cho thời gian sử dụng 100 năm. Công trình khi hoàn thành mang tầm quốc tế, với trang thiết bị hiện đại và đáp ứng tiêu chuẩn nghệ thuật biểu diễn quy mô lớn.

Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã có một hành trình đầy ấn tượng trong ba năm qua (2022-2025), với 9 huy chương quốc tế giành được, minh chứng cho sự hội nhập mạnh mẽ của xiếc Việt Nam trên trường quốc tế. NSND Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam, đã chia sẻ về hành trình này trong một cuộc trao đổi gần đây.

Ông Thắng cho biết rằng đại dịch COVID-19 đã khiến mọi sân khấu đóng băng, nhưng Liên đoàn Xiếc Việt Nam vẫn không ngừng luyện tập và sáng tạo trong điều kiện khó khăn. “Chúng tôi không đợi thế giới gọi tên, mà luôn sẵn sàng để bước ra đấu trường quốc tế”, ông nói. Sự kiên trì và nỗ lực của Liên đoàn đã mang lại nhiều thành tích đáng kể, bao gồm Vương miện Vàng tại Cuộc thi Công chúa Xiếc Nga, Giải Đồng tại Liên hoan “Không biên giới” (Nga), Giải Bạc tại Kazakhstan, và gần đây là Giải Đặc biệt tại Moscow và Giải Vàng ở Almaty – Kazakhstan.

Ông Thắng đánh giá rằng vị thế của xiếc Việt Nam đã thay đổi đáng kể, từ “tham gia để học hỏi” đến “quốc gia đoạt giải”. “Xiếc Việt Nam đã từng chỉ là khách mời danh dự, là đoàn đến học hỏi. Nhưng hiện tại, chúng tôi được mời biểu diễn tại những sân khấu danh giá bậc nhất”, ông nói. Điều này cho thấy sự tiến bộ và khẳng định vị thế của xiếc Việt Nam trên trường quốc tế.

Một trong những tiết mục nổi bật của Liên đoàn Xiếc Việt Nam là Đu sen, với hình ảnh quốc hoa Việt, đã đoạt Giải Đặc biệt tại Liên hoan Xiếc Thế giới IDOL2025 và được mời lưu diễn tại Rạp xiếc trên đỉnh đồi Lê-nin – nơi hội tụ tinh hoa xiếc toàn cầu. Ông Thắng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dàn dựng tiết mục mang dấu ấn bản sắc dân tộc. “Với tôi, xiếc không chỉ là biểu diễn kỹ thuật mà là nghệ thuật kể chuyện không lời. Chúng tôi không chọn ‘nhái’ lại tiết mục nước ngoài, mà tạo ra những chương trình đậm chất Việt”, ông nói.

Thế hệ nghệ sĩ trẻ đang đồng hành cùng Liên đoàn trong hành trình hội nhập này đã được ông Thắng đánh giá cao. “Tôi thực sự tự hào về lớp nghệ sĩ kế cận như Phạm Hướng, Lưu Hường, Hồng Thúy, Thanh Tuấn, Thu Hương, Lô Ngọc Thuý… Họ không chỉ giỏi nghề mà còn gan dạ, bền bỉ và nghiêm túc với nghệ thuật”, ông nói. Sự kế thừa và phát triển của đội ngũ nghệ sĩ trẻ là yếu tố quan trọng giúp Liên đoàn Xiếc Việt Nam tiếp tục tỏa sáng trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, ông Thắng cũng thừa nhận rằng xiếc trong nước vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là rào cản về đầu tư và chính sách đãi ngộ. “Chúng tôi đang có tiết mục tốt, nghệ sĩ giỏi, đội ngũ trẻ đầy tiềm năng. Nhưng điều chúng tôi thiếu là sự đầu tư đồng bộ từ truyền thông, sân khấu biểu diễn đến chính sách đãi ngộ mang tính đặc thù để làm thanh xuân hoá đội ngũ và thu hút nhiều tài năng đến với xiếc”, ông nói.

Liên đoàn Xiếc Việt Nam đang đi theo định hướng mở rộng đối tượng khán giả, với nhiều chương trình nghệ thuật đa dạng và phong phú. Ông Thắng kỳ vọng rằng Liên đoàn sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành tích quốc tế trong tương lai, đặc biệt là tại Liên hoan “Không biên giới” tại Nga sắp tới. Với sự nỗ lực và quyết tâm của mình, Liên đoàn Xiếc Việt Nam sẽ tiếp tục là niềm tự hào của nền nghệ thuật Việt Nam trên trường quốc tế.