Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature vào năm 2023 đã khám phá sâu vào thế giới phức tạp của sự cạnh tranh nội bộ gián tiếp giữa phụ nữ. Giáo sư Tim Clutton-Brock từ Đại học Cambridge là người đứng đầu nghiên cứu này, với sự tham gia của gần 600 người từ 25 đến 45 tuổi, đã kết hôn và có con. Họ được yêu cầu đánh giá phản ứng của những người đồng giới khác trong hơn 20 tình huống khác nhau liên quan đến các nguồn lực có lợi cho phụ nữ như thực phẩm, sự an toàn, địa vị, sức mạnh…

Kết quả nghiên cứu cho thấy phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc rất tiêu cực với những người phụ nữ có thứ đó, cao hơn đáng kể so với nam giới trong tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn rất dễ nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét người có nhan sắc. Đặc biệt, nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc có nhưng không đáng kể.

Nghiên cứu sâu hơn cho thấy phụ nữ tỏ thái độ tiêu cực mạnh mẽ với những người cùng giới tính, liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt. Điều này có nghĩa là phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới.

Theo lý giải của tâm lý học tiến hóa, thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị.

Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị. Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế.

Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra gay gắt hơn so với nam giới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như ngoại hình, địa vị và bạn đời. Điều này có thể được giải thích bằng lịch sử và áp lực xã hội mà phụ nữ phải đối mặt. Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào Nature để có thông tin chi tiết hơn.

Burnt by the Sun, một bộ phim đoạt giải Oscar của đạo diễn Nikita Mikhalkov, đã vẽ lên một bức tranh ảm đạm về cuộc sống trong thời kỳ Stalin. Bộ phim xoay quanh cuộc đời của Kotov, một cựu binh anh dũng, người đang tận hưởng cuộc sống gia đình viên mãn cùng vợ và con gái trong một ngôi làng yên bình.

Ngay từ đầu, Kotov đã được miêu tả ở đỉnh cao của sự thành công, với uy quyền và sự tôn kính của mọi người. Tuy nhiên, chính sự huy hoàng này đã tạo ra cảm giác bất an, như một dấu hiệu cho sự suy tàn không thể tránh khỏi. Kotov bước vào phim như một vị vua, với ánh nắng chiếu lên ông như một biểu tượng của quyền lực.

Sự xuất hiện của Mitya, một người bạn cũ của gia đình, đã mở ra một loạt các biến cố dẫn đến bi kịch. Mitya trở lại với mục đích trả thù, sau khi bị bắt và trở thành cảnh sát mật. Câu chuyện của anh ta gợi nhớ đến Hamlet, một bi kịch về sự trả thù và sự diệt vong.

Bộ phim đã sử dụng nhiều hình ảnh tượng trưng để thể hiện cuộc sống và số phận của nhân vật. Một trong số đó là hình ảnh của một viên kẹo đã bị mốc, tượng trưng cho sự ngọt ngào đã thiu mốc của tuổi thơ và sự ngây thơ. Một hình ảnh khác là chiếc mặt nạ chống độc mà Mitya đội lên đầu khi chơi piano, thể hiện sự che giấu và giả dối.

Câu hỏi về lý do tại sao Kotov và gia đình ông bị trừng phạt vẫn không có lời giải. Tất cả những nhân vật trong phim đều chỉ biết một phần sự thật, và không hiểu được nguyên nhân của những biến cố xảy ra trong đời họ. Họ đều đang ở đỉnh cao của cuộc đời mình trước khi bi kịch xảy ra: Mitya là một chàng trai đang yêu, Kotov là anh hùng nhân dân, và vợ ông và con gái ông cũng đang hạnh phúc.

Bộ phim đã thể hiện một bức tranh ảm đạm về cuộc sống trong thời kỳ Stalin, khi mà con người không có lựa chọn nào khác ngoài việc tuân theo hệ thống. Sự thật nằm ngoài tầm với của tất cả những nhân vật trong phim, và số phận khốn khổ của họ đã được quyết định bởi những thế lực vô hình.

Burnt by the Sun là một bộ phim đáng xem, giúp người ta hiểu rõ hơn về cuộc sống trong thời kỳ Stalin và những hậu quả của nó. Bộ phim đã giành được nhiều giải thưởng, bao gồm cả giải Oscar cho Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất.

Nhà sử học người Pháp Philippe Le Failler đã trình bày một cách chi tiết và phức tạp về lịch sử của vùng đất mà sông Đà chảy qua trong hơn hai thế kỷ qua trong tác phẩm ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’. Tác giả đã đưa ra một quan điểm mới, bác bỏ ý tưởng rằng vùng Tây Bắc xa xôi chỉ tiếp nhận lịch sử một cách bị động do vị trí địa lý cách xa trung tâm quyền lực. Thay vào đó, ông khẳng định vai trò đặc biệt của khu vực có sông Đà chảy qua như một không gian đa dạng, chứa đựng nhiều lãnh địa khác nhau, đóng vai trò là vùng đệm giữa các đế chế và vương quốc, và tích cực tham gia vào việc định hình không gian quyền lực và bản sắc của khu vực.

Vì vậy, tác phẩm này là một câu chuyện rất đáng để kể. Không chỉ đơn thuần là một chuyên khảo lịch sử địa phương, ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’ còn là một tác phẩm tổng hợp, trình bày một bức tranh toàn diện về khu vực này, nơi tụ hội của lịch sử, các dòng chảy văn hóa và số phận con người. Sông Đà, dưới nhãn quan của tác giả, không chỉ là một yếu tố địa lý mà còn là nơi chứa đựng những giao thoa thú vị giữa quyền lực, văn hóa và các cộng đồng đa sắc tộc.

Trong từng chương sách, Philippe Le Failler đã trình bày lịch sử biến động của khu vực sông Đà theo chiều thời gian, từ ảnh hưởng của Trung Quốc ở phía Bắc, người Lào ở phía Tây đến các tộc trưởng người Thượng và thực dân Pháp. Ông không chỉ dừng lại ở đó mà còn nghiên cứu lịch sử dòng tộc, gia đình, như trường hợp của tộc trưởng Đèo Văn Trì, để làm rõ những biến động này. Cuốn sách dựa vào những tư liệu mà các chính quyền trước đã để lại, từ đó phác thảo nên bức tranh toàn cảnh của khu vực sông Đà trong lịch sử.

Cuốn sách ‘Sông Đà: Lịch sử một vùng biên cảnh Việt Nam’ của Philippe Le Failler không chỉ là một tác phẩm lịch sử đơn thuần mà còn là một công trình nghiên cứu sâu sắc về văn hóa, quyền lực và cộng đồng trong khu vực sông Đà. Tác giả đã trình bày một cách rõ ràng và hấp dẫn về vai trò quan trọng của khu vực này trong lịch sử Việt Nam và giao thoa văn hóa giữa các dân tộc.

Thông qua tác phẩm, độc giả có thể hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa của vùng đất sông Đà, cũng như vai trò của nó trong việc định hình bản sắc và không gian quyền lực của khu vực. Đây là một tác phẩm đáng đọc cho những ai quan tâm đến lịch sử, văn hóa và sự phát triển của vùng Tây Bắc Việt Nam.