Thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới với việc triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) và hướng tới nâng hạng lên thị trường mới nổi. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã công bố kế hoạch triển khai cơ chế CCP cho thị trường chứng khoán cơ sở trong tuần trước. Theo kế hoạch này, trong giai đoạn quý I – II/2026, Ủy ban sẽ phối hợp với Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) hoàn thiện dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số 119/2020/TT-BTC.

Việc triển khai cơ chế CCP được thị trường đón nhận tích cực và được tin tưởng là một bước tiến quan trọng trong tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Tại Hội thảo Nâng cao nhận thức nhà đầu tư, hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán, ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, đã chia sẻ rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng hầu hết các tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell.

Một trong những nỗ lực của cơ quan quản lý thị trường chứng khoán để tiến tới mục tiêu nâng hạng thị trường là việc đưa hệ thống công nghệ thông tin KRX vào vận hành từ ngày 5/5/2025. Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cùng các cơ quan liên quan đang phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện khung pháp lý thị trường chứng khoán.

Theo chuyên gia Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, trong đánh giá gần nhất (tháng 3/2025), FTSE ghi nhận nỗ lực của Việt Nam qua việc triển khai mô hình NPF, cải thiện quy trình mở tài khoản và điều chỉnh quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Mirae Asset Việt Nam kỳ vọng FTSE Russell sẽ công bố quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Market) trong tháng 9/2025.

Nếu thị trường nâng hạng thành công, cổ phiếu trong danh mục của FTSE kỳ vọng hưởng lợi như HPG, VIC, VHM, STB, VCB, VNM, MSN… Ngành chứng khoán cũng được đánh giá cao, là nhóm hưởng lợi trực tiếp nếu thị trường nâng hạng thành công.

Về triển vọng nền kinh tế 6 tháng cuối năm, ông Nguyễn Hoàng Linh, Kinh tế trưởng VCBF, cho rằng sản xuất và xuất khẩu có thể tăng trưởng chậm lại do các tác động từ thuế quan. Chính phủ khả năng cao sẽ tiếp tục thực hiện các chính sách tài khóa nhằm kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy đầu tư.

VCBF ưu tiên lựa chọn các nhóm ngành được hưởng lợi từ xu hướng này của thị trường, gồm xây dựng và vật liệu xây dựng, một số công ty bất động sản và ngành ngân hàng. Tuy nhiên, chuyên gia này cũng lưu ý rằng một ngành có triển vọng tích cực không có nghĩa là tất cả công ty trong ngành đó đều được hưởng lợi.

Quản trị rủi ro là một yếu tố then chốt trong hoạt động của các công ty chứng khoán, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường chứng khoán. Tại chương trình đào tạo “Quản trị rủi ro cho công ty chứng khoán” diễn ra vào ngày 21/7, ông Hà Duy Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quản trị rủi ro. Theo ông, quản trị rủi ro đóng vai trò như một “người gác cổng”, giúp các công ty chứng khoán chủ động phòng ngừa và ứng phó với các rủi ro tiềm ẩn, tránh những tổn thất nghiêm trọng khi thị trường có những biến động bất ngờ.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và hội nhập sâu vào thị trường vốn quốc tế, công tác quản trị rủi ro ngày càng trở nên quan trọng. Quản trị rủi ro hiệu quả không chỉ giúp đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư. Ông Tùng đề nghị những người làm công tác quản trị rủi ro trong các công ty chứng khoán cần phải có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về lĩnh vực tài chính, chứng khoán. Đồng thời, họ cũng cần phải có kỹ năng và thông tin cần thiết để xây dựng chiến lược phòng vệ và quản trị rủi ro hiệu quả.

Liên quan đến vấn đề này, ông Tan Boon Gin, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Thị trường (SGX), đã nhấn mạnh Việt Nam là đối tác quan trọng của Singapore. SGX sẵn sàng hỗ trợ các hoạt động quản lý rủi ro tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng lên Thị trường Mới nổi. Sự hỗ trợ từ SGX và các đối tác quốc tế được kỳ vọng sẽ giúp các công ty chứng khoán Việt Nam nâng cao năng lực quản trị rủi ro, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Quản trị rủi ro không chỉ là một yêu cầu đối với các công ty chứng khoán mà còn là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự ổn định và phát triển của toàn bộ thị trường. Việc áp dụng các biện pháp quản trị rủi ro hiệu quả sẽ giúp các công ty chứng khoán chủ động ứng phó với những biến động của thị trường, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động. Đồng thời, việc tăng cường quản trị rủi ro cũng sẽ giúp nâng cao niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường, tạo điều kiện cho thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh và bền vững trong lâu dài.

Để nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, các công ty chứng khoán cần phải đầu tư vào việc xây dựng và triển khai các hệ thống quản trị rủi ro hiện đại. Điều này bao gồm việc áp dụng các công nghệ mới, xây dựng cơ sở dữ liệu rủi ro và triển khai các chương trình đào tạo về quản trị rủi ro cho nhân viên. Bên cạnh đó, các công ty chứng khoán cũng cần phải tăng cường phối hợp với các cơ quan quản lý và các tổ chức chuyên môn để cập nhật kiến thức và kinh nghiệm về quản trị rủi ro.