Làn sóng thay đổi trong cách nhìn nhận về người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đang ngày càng rõ ràng.
Liên tiếp các sự cố liên quan đến minh bạch từ thiện và quảng cáo sản phẩm từ những người có lượng lớn người theo dõi trên các nền tảng mạng xã hội đã khiến không ít người sử dụng mạng xã hội giật mình nhận ra rằng số lượt theo dõi cao không đồng nghĩa với việc đáng tin cậy. Những màn “tẩy trắng” sau đó cũng dần mất đi hiệu quả.
Công việc sáng tạo nội dung trên các nền tảng số thu hút sự quan tâm của nhiều bạn trẻ.
Chiêu trò đánh bóng hình ảnh
Trên các nền tảng số, những tài khoản có lượt theo dõi “khủng” như DrSon1991 (16 triệu lượt theo dõi trên Instagram), Ben Eagle (27,2 triệu lượt theo dõi trên YouTube), Trà Đặng (21,2 triệu lượt theo dõi trên TikTok)… phản ánh một thực tế rằng định nghĩa về người nổi tiếng đã thay đổi hoàn toàn. Bất kỳ ai cũng có thể trở nên nổi tiếng trong “thế giới phẳng” mà không chỉ giới hạn trong giới nghệ sĩ.
Với việc sở hữu lượng lớn người theo dõi trên các nền tảng trực tuyến, một xu hướng nghề nghiệp mới đã xuất hiện và trở nên thịnh hành trong thế hệ 9X và Gen Z – đó là trở thành người sáng tạo nội dung số. Hoa hồng từ việc bán hàng qua livestream, tiếp thị liên kết (affiliate marketing), quảng cáo sản phẩm… mang lại thu nhập “khủng” cho nhiều người sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, để duy trì lượng người theo dõi và lượt thích, một số người đã bất chấp tạo ra nội dung phản cảm, bao gồm cả việc “thần thánh hóa” công dụng sản phẩm trong các phiên livestream.
Để che đậy sai lầm, nhiều người nổi tiếng trên mạng xã hội thường sử dụng một công thức chung: tổ chức họp báo, bắt đầu bằng nước mắt và lời xin lỗi, và nhanh chóng thực hiện các biện pháp khắc phục nếu bị phạt. Tuy nhiên, các chuyên gia truyền thông cho rằng chiêu bài này đang dần mất hiệu quả.
“Người dùng mạng xã hội hiện nay đã quá ngán với việc họp báo và khóc xin lỗi. Ví dụ như vụ kẹo rau Kera, việc họp báo chỉ khiến sự việc trở nên tồi tệ hơn”, chị H.K.V. (Giám đốc truyền thông K.H.Media) chia sẻ.
Sự trỗi dậy của người dùng
Khác với trước đây, khi người dùng mạng xã hội còn tò mò và ít chú ý đến nội dung, hiện nay người dùng đã trở nên quan trọng hơn. Các nền tảng số đã trở thành nơi để người dùng bày tỏ ý kiến và tạo sức ép.
Ví dụ như vụ một cuộc thi hoa hậu quốc tế có người đẹp Việt Nam tham dự đã trình chiếu hình bản đồ có đường lưỡi bò phi pháp. Trước áp lực từ khán giả Việt Nam, ban tổ chức đã phải đăng tải thư xin lỗi.
Nhìn vào mạng xã hội như một xã hội thu nhỏ, có thể thấy rằng sau thời gian vận hành, những biểu hiện chưa tốt đã dần được khắc phục nhờ “bộ lọc cá nhân” của người dùng ngày càng cao và có chuẩn mực rõ ràng.
Có thể thấy rằng truyền thông đã trở thành yếu tố quan trọng nhất để cạnh tranh và xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên, lượt theo dõi hay lượt thích không phải là yếu tố quyết định; quyết định vẫn nằm ở người dùng.