Thực trạng đội ngũ chuyên viên phụ trách giáo dục cấp xã hiện nay đang gặp nhiều khó khăn do thiếu chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục. Theo báo cáo của Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, khoảng 70-80% chuyên viên phụ trách giáo dục cấp xã không có chuyên môn trong lĩnh vực này. Điều này đặt ra thách thức lớn cho công tác giáo dục tại các địa phương.
Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục đã tiến hành khảo sát và thống kê, kết quả cho thấy chỉ khoảng 20-30% công chức giáo dục cấp xã có chuyên môn hoặc kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực giáo dục. Còn lại, họ đến từ nhiều bộ phận khác như phòng Dân tộc và Tôn giáo, Tư pháp, Đoàn thanh niên, phòng Nông nghiệp và Môi trường, Thanh tra huyện, phòng Nội vụ, hội Chữ thập đỏ… Nhiều người trong số họ không có trình độ chuyên môn về sư phạm, thậm chí không liên quan đến lĩnh vực giáo dục như cử nhân quản lý đất đai, kỹ sư chăn nuôi, y khoa, kỹ sư xây dựng, cử nhân công nghiệp thực phẩm, dược sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp 1 nội tổng quát…
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, cho biết hiện hầu hết địa phương chỉ bố trí một người phụ trách giáo dục ở cấp xã, vài nơi ở Hà Nội và TP HCM có 2-3 người. Trong khi đó, số trường, học sinh ở nhiều xã, phường có thể từ vài nghìn tới hàng chục nghìn. Ông Tuấn Anh đánh giá đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã đang đối mặt tình trạng quá tải về công việc. Ngoài ra, do thiếu kinh nghiệm và chuyên môn, các công chức giáo dục cấp xã đang gặp nhiều khó khăn trong công việc.
Chị Nguyễn Diệu Bình, chuyên viên phòng Văn hóa – Xã hội phường Láng, Hà Nội, chia sẻ rằng chị đã có chuyên môn về giáo dục, nhưng trước đây chỉ phụ trách cấp mầm non. Giờ chị phải đảm nhận cả cấp tiểu học, THCS, đây thực sự là khó khăn lớn với chị. “Tôi phải cố gắng học hỏi và tìm hiểu thêm về các cấp học khác, nhưng thực sự rất khó khăn khi phải đảm nhiệm nhiều công việc như vậy”, chị Bình nói.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết sẽ tổ chức tập huấn cho công chức giáo dục cấp xã cả nước, sau đó hoàn thành sổ tay, gồm các tình huống liên quan về nghiệp vụ ở cấp này. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định tập trung hỗ trợ cấp xã là yêu cầu cấp bách hiện nay. Người đứng đầu ngành giáo dục cho biết sẽ tiếp tục lắng nghe, nắm bắt tình hình để có những giải pháp phù hợp.
Để giải quyết khó khăn này, nhiều ý kiến cho rằng cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ phụ trách giáo dục cấp xã. Đồng thời, cần có cơ chế, chính sách để thu hút và giữ chân những người có chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục. Bên cạnh đó, việc sắp xếp, tổ chức đội ngũ công chức giáo dục cấp xã cũng cần được xem xét lại để đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng được nhu cầu của công tác giáo dục.
Trước mắt, để hỗ trợ các chuyên viên phụ trách giáo dục cấp xã, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ cung cấp các tài liệu, hướng dẫn nghiệp vụ để giúp họ thực hiện tốt công tác của mình. Đồng thời, Bộ cũng sẽ tăng cường phối hợp với các địa phương để giám sát và hỗ trợ công tác giáo dục cấp xã.