Bộ Nông nghiệp và Môi trường hiện đang lấy ý kiến để hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024. Luật Đất đai 2024 đã được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/8/2024. Tuy nhiên, do xuất hiện các yêu cầu mới và đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, nhiều điều khoản trong luật đang được xem xét lại.
Ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, cho biết có một số lý do chính dẫn đến việc sửa đổi Luật Đất đai. Thứ nhất, việc thay đổi mô hình chính quyền 2 cấp và phân cấp, phân quyền theo mô hình mới, phân định lại thẩm quyền. Thứ hai, Bộ Chính trị đã ban hành một số nghị quyết quan trọng liên quan đến thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân và đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật.
Bên cạnh đó, Kết luận số 77-KL/TW của Bộ Chính trị về phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố cũng đặt ra yêu cầu sửa đổi Luật. Ngoài ra, một số vấn đề mới xuất hiện trong thực tế mà Luật Đất đai chưa quy định, ví dụ như Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, đang đặt ra những vấn đề mới về thu hồi đất.
Để tránh tình trạng phải sửa đổi Luật chỉ sau một thời gian ngắn, ông Chính nhấn mạnh rằng, Luật chỉ nên quy định chung và hạn chế những vấn đề cụ thể. Thay vào đó, Chính phủ và các cơ quan liên quan sẽ quy định trong các văn bản dưới luật.
Về vấn đề giá đất, ông Chính cho rằng, giá đất đã tăng lên rất cao trong thời gian qua, và Nhà nước cần kiểm soát giá đất, tránh để giá đất phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường.
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi có nhiều điểm mới. trong đó có nội dung quan trọng liên quan đến định giá đất. Dự thảo đề xuất sửa đổi, bỏ nguyên tắc thị trường và thay thế bằng 4 nguyên tắc mới: bảo đảm vai trò đại diện chủ sở hữu và quyền quyết định của Nhà nước về giá đất; kết quả xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất là tài liệu để Nhà nước tham khảo khi quyết định giá đất; tuân thủ đúng trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm phù hợp với yêu cầu quản lý nhà nước và tình hình thực tế của địa phương.
Dự thảo cũng đề xuất bổ sung 2 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Tiến độ sửa đổi Luật Đất đai lần này dự kiến sẽ được trình tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sắp tới. Nếu được Quốc hội thông qua, Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.