TP – Bộ phim tài liệu “Daughter from Danang” (2002) của đạo diễn Gail Dolgin và Vicente Franco là một câu chuyện đầy cảm xúc về cuộc đoàn tụ giữa một người mẹ Việt và cô con gái lai Mỹ sau nhiều năm thất lạc. Bộ phim không chỉ là một câu chuyện cá nhân mà còn là minh chứng sâu sắc về những hậu quả của chiến tranh đối với các gia đình và cá nhân.
Cuộc hội ngộ sau 22 năm
Cuộc gặp gỡ đầy nước mắt và cảm xúc giữa Heidi Bub và mẹ ruột Mai Thị Kim là một hành trình đầy thử thách và cảm xúc. Heidi Bub, tên khai sinh Mai Thị Hiệp, là một người phụ nữ lai Mỹ-Việt lớn lên ở Tennessee, Mỹ, trong khi mẹ ruột của cô, bà Mai Thị Kim, vẫn ở Đà Nẵng, Việt Nam. Cuộc gặp gỡ này diễn ra sau 22 năm xa cách, và nó không chỉ là một cuộc gặp gỡ đơn thuần mà còn là một hành trình khám phá về bản sắc, văn hóa, và tình thương.

Người con gái Mỹ gốc Việt Heidi Bub (tên khai sinh Mai Thị Hiệp) và người mẹ ruột Mai Thị Kim. Ảnh: PBS
Hành trình của Heidi bắt đầu vào năm 1975, khi cô được gửi sang Mỹ theo Chiến dịch Không vận Trẻ em. Cô được nhận nuôi bởi một người mẹ đơn thân nghiêm khắc tại Pulaski, Tennessee, và lớn lên với giọng miền Nam Hoa Kỳ đặc sệt. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ hòa nhập ấy vẫn luôn là một khoảng trống – nỗi khao khát tình yêu vô điều kiện và sợi dây kết nối với người mẹ ruột.
Năm 1997, Heidi trở về Đà Nẵng để gặp lại mẹ ruột. Các nhà làm phim đồng hành cùng cô trong chuyến đi này đã ghi lại những khoảnh khắc vui mừng nhưng cũng đầy xót xa. Cuộc gặp gỡ đầu tiên tại sân bay Đà Nẵng diễn ra tựa như một cơn bão xúc cảm bị kìm nén của một người mẹ đã bị lạc mất con trong 22 năm.

Cuộc hội ngộ sau 22 năm chia lìa đầy nước mắt của hai mẹ con tại sân bay Đà Nẵng
Cuộc gặp gỡ ban đầu có vẻ như một phép màu, nhưng những rạn nứt sớm xuất hiện do bất đồng ngôn ngữ và văn hóa. Gia đình Việt Nam của Heidi bày tỏ tình thương thông qua những cái ôm và nụ hôn, nhưng điều này sớm trở thành một cực hình đối với cô, khi cô cảm thấy ngột ngạt trước sự gần gũi quá mức của gia đình mẹ ruột.
Thất lạc và tìm kiếm
Cuộc gặp gỡ giữa Heidi và mẹ ruột là một hành trình tìm kiếm bản sắc và tình thương. Bộ phim “Daughter from Danang” cho thấy cách mà các chuẩn mực văn hóa đã ăn sâu vào mỗi người, ảnh hưởng đến cách họ nhìn nhận tình cảm và bổn phận.

Heidi cùng đại gia đình bên ngoại của cô
Sức mạnh của “Daughter from Danang” nằm ở cái kết không trọn vẹn. Giấc mơ của Heidi về một bức tranh được ghép lại hoàn chỉnh vẫn dang dở, cũng như mong muốn đoàn tụ của bà Kim tan biến vào những bức thư dở dang không nhận được lời hồi đáp từ con.
Chiến dịch Không vận Trẻ em, dù được ca ngợi như một hành động nhân đạo, lại trở thành biểu tượng của những hệ lụy không lường trước: những đứa trẻ bị cắt đứt khỏi cội nguồn, những người mẹ mang mặc cảm tội lỗi suốt đời, và một di sản của sự chia cắt kéo dài qua nhiều thế hệ.
Hành trình của Heidi phản chiếu trải nghiệm chung của nhiều thế hệ người Việt hải ngoại: một cuộc tìm kiếm không ngừng nghỉ về cảm giác được thuộc về, nơi mà “quê hương” chỉ còn là ký ức hoặc một ảo ảnh xa vời.