Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng những công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế.
GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Điều này đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở hạ tầng để đảm bảo việc thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu được thực hiện một cách hiệu quả và bảo mật.
Thứ hai, về chính dữ liệu, chúng ta thường nói y tế là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng liệu những dữ liệu này có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Việc chuẩn hóa dữ liệu và đảm bảo chất lượng dữ liệu là một thách thức không nhỏ, đòi hỏi sự đầu tư về cả công nghệ và quy trình thu thập, quản lý dữ liệu.
Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ, quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân. Việc ứng dụng AI và Dữ liệu lớn trong y tế đòi hỏi sự thay đổi về cách thức làm việc của các chuyên gia y tế, từ việc thu thập dữ liệu, chẩn đoán bệnh đến điều trị bệnh.
Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang diễn ra. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế.
Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này, hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Các chuyên gia y tế và công nghệ đang kỳ vọng vào một tương lai mà Việt Nam có thể tận dụng tối đa những lợi ích của công nghệ để cải thiện hệ thống y tế, từ đó nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Trước những thách thức và cơ hội này, vai trò của lãnh đạo và các cơ quan quản lý nhà nước cũng rất quan trọng. Họ cần đưa ra các chính sách hỗ trợ, khuyến khích việc ứng dụng công nghệ trong y tế, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác quốc tế và trong nước.
Cuối cùng, GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, việc ứng dụng AI và Dữ liệu lớn trong y tế tại Việt Nam không chỉ là một thách thức mà còn là một cơ hội để phát triển. Với sự hợp tác và nỗ lực không ngừng, Việt Nam có thể xây dựng một hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu của người dân.