Nhớ lại chiến thắng lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chúng ta không thể không nhắc đến vai trò quan trọng của lực lượng Công an nhân dân trong suốt thời kỳ đầy thử thách và gian nan đó. Đúng 50 năm trước, khi cuộc kháng chiến đang bước vào giai đoạn cao trào, lực lượng Công an nhân dân đã đóng góp không nhỏ vào Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đánh dấu mốc son quan trọng trong lịch sử dân tộc – giải phóng hoàn toàn miền Nam và thống nhất đất nước.
Trong suốt cuộc kháng chiến lâu dài và gian khổ, lực lượng Công an nhân dân đã đảm bảo an ninh, trật tự trong mọi tình huống, góp phần tạo nên môi trường ổn định và an toàn cho các hoạt động kháng chiến. Từ việc đấu tranh dập tắt các vụ nhen nhóm phản động và hoạt động gây bạo loạn của bọn phản cách mạng, đến việc bảo vệ tuyệt đối an toàn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ sở kinh tế, cơ quan, xí nghiệp, các công trình quốc phòng, an ninh, văn hóa – xã hội, lực lượng Công an nhân dân đã thể hiện rõ vai trò và trách nhiệm của mình.
Đặc biệt, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, lực lượng Công an nhân dân đã nhanh chóng chuyển hướng về tổ chức và hành động, tiến hành đấu tranh chống phá công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế ở miền Bắc. Một điển hình nổi bật là vào cuối năm 1959, lực lượng Công an nhân dân đã phối hợp với Quân đội nhân dân mở chiến dịch, đập tan âm mưu gây bạo loạn, cướp chính quyền tại tỉnh Hà Giang, từ đó góp phần bảo vệ vững chắc an ninh chính trị và trật tự xã hội ở vùng Đông Bắc.
Không chỉ ở miền Bắc, lực lượng Công an nhân dân ở miền Nam cũng đã phát động phong trào ‘Bảo mật phòng gian’, phối hợp với các lực lượng vũ trang trên khắp các chiến trường, đồng loạt mở nhiều chiến dịch, bẻ gãy các cuộc tấn công, lấn chiếm của kẻ địch. Sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng Công an nhân dân và các đơn vị quân đội đã tạo nên hiệu quả chiến đấu cao, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung của cuộc kháng chiến.
Lực lượng điệp báo, tình báo Công an nhân dân đã chui sâu, leo cao, tiến sâu vào hang ổ của địch, thu thập, cung cấp nhiều tin tức có giá trị chiến lược, chiến thuật, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân lần lượt đánh bại các chiến lược của đế quốc Mỹ. Những thông tin tình báo kịp thời và chính xác đã giúp các lực lượng vũ trang và nhân dân ta có những bước đi đúng đắn và hiệu quả trong cuộc kháng chiến.
Bên cạnh đó, công tác xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong thời kỳ này luôn được Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm xây dựng, củng cố, phát triển. Lực lượng Công an nhân dân đã được xây dựng trở thành công cụ chuyên chính sắc bén, tuyệt đối trung thành với Đảng, sẵn sàng nhận nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc và xây dựng đất nước.
Hàng trăm tập thể, cá nhân cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và danh hiệu ‘Dũng sĩ diệt Mỹ’. Những chiến công đặc biệt xuất sắc của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã ghi tiếp vào truyền thống vẻ vang của Công an nhân dân những trang vàng oanh liệt, là niềm tự hào của dân tộc và là động lực để lực lượng Công an nhân dân tiếp tục xây dựng và trưởng thành trong thời kỳ hội nhập quốc tế và đổi mới đất nước.