Triển lãm ‘Vòng Sinh Tử’ của nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam hiện đang được tổ chức tại Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng ở Huế, kéo dài từ ngày 10 tháng 5 đến ngày 13 tháng 7 năm 2025. Đây là lần đầu tiên không gian này dành cho một nghệ sĩ đương đại tổ chức triển lãm.
‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ đơn thuần là một tựa đề, mà còn đại diện cho một không gian siêu hình phức tạp, nơi mà sự sống và cái chết tồn tại trong một vòng quay bất tận, không bắt đầu và không kết thúc. Nó biểu thị một trạng thái tồn tại mơ hồ, nơi sinh và tử trở thành một thể thống nhất, chứa đầy sự bất định.
Nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam, trong suốt hành trình nghệ thuật của mình, thường được xem như một lữ khách lang thang trong cõi vô thức. Mỗi nét vẽ của anh không chỉ là một hình ảnh, mà còn là một nghi thức thiêng liêng, một sự đối diện trực tiếp với bản chất của sự tồn tại. Những linh hồn phiêu dạt trong tác phẩm của anh tìm cách lên tiếng qua từng đường nét và màu sắc. Với anh, vẽ không chỉ đơn giản là ghi lại hiện thực, mà còn là khám phá một chu trình sống chưa hoàn tất, một cái chết chưa trọn vẹn.
‘Vòng Sinh Tử’ được xem là đỉnh cao của những ám ảnh vô hình trong hành trình nghệ thuật của Phạm Trần Việt Nam. Tác phẩm trung tâm của triển lãm là một bức tranh sơn dầu dài hơn 20 mét, được trình bày dưới dạng một vòng tròn khép kín. Hình thức này biểu tượng cho chu kỳ vô tận của sự sống và cái chết, mô tả một vòng quay không ngừng nghỉ.
Khác với các tác phẩm thường chỉ mô tả hoặc diễn giải, ‘Vòng Sinh Tử’ không đưa ra câu trả lời, mà chỉ phát ra một lời kêu gọi thấu cảm, yêu cầu người xem hòa mình vào như đang lạc vào một buổi chiều đầy âm khí. Những khuôn mặt vỡ nát, những đôi mắt nhìn vào hư vô, như thể một đoàn người đang diễu hành trong cõi u minh.
Triển lãm ‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ là một sự kiện nghệ thuật thông thường, mà còn là sự trình hiện một trạng thái thiền. Tại đây, những rối rắm và bi kịch của kiếp người hòa quyện vào sự tĩnh lặng, để lại cho người xem một không gian siêu hình. Trong không gian này, người ta có thể cảm nhận được sự tồn tại song hành của cái chết và sự tái sinh.
Nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam không vẽ để tái hiện lại hiện thực, mà để đưa những linh hồn lang thang trở về, hoặc ít nhất là để chúng được lắng nghe. Anh áp dụng kỹ thuật tái cấu trúc, cắt xé và ghép nối những mảnh tranh cũ để hồi sinh những gì đã qua.
‘Vòng Sinh Tử’ đóng vai trò như một vọng gác siêu hình, nơi người xem có thể nghe thấy những âm thanh từ các chiều không gian khác. Thông qua triển lãm này, nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam mời gọi chúng ta bước vào ‘Vòng Sinh Tử’, không chỉ để chiêm nghiệm về cái chết, mà còn để hiểu sâu sắc hơn về bản chất của cuộc sống.
