Trong khuôn khổ Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, nhiều đại biểu đã tập trung thảo luận về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Các chuyên gia đã chia sẻ những quan điểm và giải pháp quý báu nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam trên con đường đổi mới và phát triển.
TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi thú vị: Tại sao một quả xoài Miyazaki của Nhật Bản có thể có giá bán lên đến hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam, dù có hương vị tuyệt vời, lại có giá trị thấp hơn rất nhiều? Theo TS. Cường, câu trả lời không chỉ nằm ở thương hiệu mạnh mà còn ở việc xây dựng một câu chuyện hấp dẫn xung quanh sản phẩm. Câu chuyện này không chỉ nói về sự chăm sóc tỉ mỉ, từ việc cắt tỉa để mỗi cây chỉ giữ lại vài chục quả, mà còn về quy trình thu hoạch kỹ lưỡng, giúp quả xoài đạt chất lượng cao nhất.
Tuy nhiên, TS. Cường cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một nền tảng chất lượng ngay từ đầu. Môi trường sản xuất bị suy thoái, đất đai bị bạc màu, và hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất sẽ khiến mọi nỗ lực tiếp thị và xây dựng thương hiệu trở nên vô nghĩa.
Tại diễn đàn, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã thảo luận về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Theo TS. Chinh, Việt Nam đang đối mặt với một nghịch cảnh đáng chú ý: hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm bị lãng phí mỗi năm. Ông đã gợi ý một hướng đi tiềm năng cho các startup, đó là biến những nguồn “rác” khổng lồ này thành một “mỏ vàng”, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường quốc tế. Chìa khóa cho bài toán này nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn.
Để hiện thực hóa ý tưởng này, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất rằng Việt Nam cần một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp giảm thiểu chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo năng động.
TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt, mà ông gọi là “công thức 4 chân”. Theo đó, nhà nước cần thiết lập các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, cùng với cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu có thể “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công.
Cuối cùng, các chuyên gia đều đồng thuận rằng để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ và bền vững giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này không chỉ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động mà còn hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công trên con đường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.